Pytania powtórkowe do lekcji “Teorie kwasów i zasad”

<

Oto pytania, na które powinieneś/aś umieć odpowiedzieć po opanowaniu lekcji “Teorie kwasów i zasad”. Zapisz odpowiedzi na poniższe pytania w zeszycie, a następnie sprawdź swoje odpowiedzi z odpowiedziami zamieszczonymi poniżej. Pytania, na które nie znałeś/aś odpowiedzi zaznacz do powtórki i wróć do nich następnego dnia. Powodzenia! 🙂

Pytania

1. Czym są kwasy wg teorii Arrheniusa?
2. Czym są zasady wg teorii Arrheniusa?
3. Czym są kwasy wg teorii Brønsteda-Lowry’ego?
4. Czym są zasady wg teorii Brønsteda-Lowry’ego?
5. Czym są sprzężone pary kwas-zasada wg teorii Brønsteda-Lowry’ego?
6. Czym są drobiny amfiprotyczne? Podaj 3 przykłady.
7. Na czym polega autodysocjacja wody?
8. Na czym polega autodysocjacja amoniaku?
9. Kiedy dochodzi do autodysocjacji amoniaku?
10. Amoniak jest kwasem, zasadą czy drobiną amfiprotyczną w teorii kwasów i zasad Brønsteda-Lowry’ego?
11. Czym są kwasy wg teorii Lewisa?
12. Czym są zasady wg teorii Lewisa?
13. Omów moc sprzężonych kwasów i zasad.

Odpowiedzi

1. Kwasy wg teorii Arrheniusa to substancje, które w roztworze wodnym dysocjując, uwalniają jony wodorowe H⁺. Przykładem jest kwas solny HCl, który w wodzie dysocjuje na H⁺ i Cl⁻.
2. Zasady wg teorii Arrheniusa to substancje, które w roztworze wodnym dysocjując, uwalniają jony wodorotlenkowe OH⁻. Przykładem jest wodorotlenek sodu NaOH, który dysocjuje na Na⁺ i OH⁻.
3. Kwasy wg teorii Brønsteda-Lowry’ego to drobiny, które są donorami protonów H⁺.
4. Zasady wg teorii Brønsteda-Lowry’ego to drobiny, które są akceptorami protonów H⁺.
5. Sprzężona para kwas-zasada to dwie drobiny, które różnią się o jeden proton H⁺.
6. Drobiny amfiprotyczne to takie, które mogą pełnić rolę zarówno kwasu, jak i zasady. Przykłady: woda H₂O, jony wodorowęglanowe HCO₃⁻, jony diwodorofosforanowe H₂PO₄⁻
7. Autodysocjacja wody polega na reakcji dwóch cząsteczek wody, w której jedna pełni rolę kwasu, a druga rolę zasady (wg teorii Brønsteda-Lowry’ego), tworząc jony hydroniowe H₃O⁺ i wodorotlenkowe OH⁻ : 2H₂O ⇄ H₃O⁺ + OH⁻
8. Autodysocjacja amoniaku polega na reakcji dwóch cząsteczek amoniaku, w której jedna pełni rolę kwasu, a druga zasady (wg teorii Brønsteda-Lowry’ego), tworząc jon amonowy NH₄⁺ i amidkowy NH₂⁻ : 2NH₃ ⇄ NH₄⁺ + NH₂⁻
9. Autodysocjacja amoniaku zachodzi w czystym bezwodnym, ciekłym amoniaku, przy odpowiednich warunkach ciśnienia i temperatury.
10. W teorii Brønsteda-Lowry’ego rola amoniaku jest uzależniona od środowiska reakcji. NH₃ w środowisku wodnym jest zasadą, ponieważ może przyjmować proton H⁺ i tworzyć jon amonowy NH₄⁺: NH₃ + H₂O ⇄ NH₄⁺ + OH⁻ Jednak w środowisku bezwodnym amoniak jest związkiem amfiprotycznym, bo może pełnić zarówno rolę kwasu jak i zasady np. w reakcji autodysocjacji: 2NH₃ ⇄ NH₄⁺ + NH₂⁻
11. Kwasy wg teorii Lewisa to substancje, które są akceptorami pary elektronowej. Przykłady: jon H⁺, AlCl₃, FeBr₃, BF₃, które mogą być akceptorem pary elektronowej od zasady, ponieważ mają lukę elektronową (nie mają oktetu).
12. Zasady wg teorii Lewisa to substancje, które są donorami pary elektronowej. Przykładem jest amoniak NH₃, woda H₂O, które posiadają wolną parę elektronową i mogą ją uwspólnić z kwasem Lewisa.
13. Moc sprzężonych kwasów i zasad jest odwrotnie proporcjonalna: im mocniejszy jest kwas, tym słabsza jego sprzężona zasada, i odwrotnie. Na przykład, mocny kwas solny HCl jest sprzężony ze słabą zasadą Cl⁻. Natomiast słaby kwas HCO₃^– jest sprzężony z mocną zasadą CO₃^2-.