Pytania powtórkowe do lekcji “Tkanki zwierzęce (tkanka łączna)”

Pytania

1. Jakie są trzy główne typy tkanki łącznej?
2. Z jakiego listka zarodkowego pochodzi tkanka łączna?
3. Jakie dwa główne składniki budują każdą tkankę łączną?
4. Co to jest substancja międzykomórkowa i jakie pełni funkcje?
5. Z jakich elementów składa się substancja międzykomórkowa tkanki łącznej?
6. Jak zbudowany jest kolagen i jakie ma właściwości?
7. Dlaczego kolagen ma strukturę czwartorzędową?
8. Jakie wiązania stabilizują strukturę kolagenu?
9. Jakie białko buduje włókna sprężyste i jakie są jego cechy?
10. Czym różni się tropokolagen od kolagenu?
11. Jakie są przykłady miejsc w organizmie człowieka, gdzie występuje dużo kolagenu?
12. Czym różnią się włókna kolagenowe od włókien sprężystych?
13. Jakie komórki budują tkanki łączne?
14. Jakie są podtypy tkanki łącznej właściwej?
15. Jakie funkcje pełni tkanka łączna siateczkowa i gdzie występuje?
16. Czym różni się tkanka włóknista luźna od zbitej?
17. Jakie funkcje pełni tkanka tłuszczowa biała?
18. Jakie są różnice między tkanką tłuszczową białą a brunatną?
19. Jakie są funkcje tkanki tłuszczowej brunatnej?
20. Czym jest termogeneza i dlaczego nie należy mówić o „wytwarzaniu” ciepła?
21. Jakie są dwa główne typy tkanki łącznej podporowej?
22. Jakie komórki występują w tkance chrzęstnej i jakie pełnią funkcje?
23. Jakie są trzy typy tkanki chrzęstnej i czym się różnią?
24. Jakie składniki budują substancję międzykomórkową tkanki chrzęstnej?
25. Jakie funkcje pełni kwas hialuronowy w macierzy chrząstki?
26. Co to są osteony i w jakiej tkance występują?
27. Czym różni się budowa tkanki kostnej zbitej od gąbczastej?
28. Co to jest hydroksyapatyt i jaka jest jego rola?
29. Jakie naczynia i struktury znajdują się w tkance kostnej zbitej?
30. Z czego składa się krew?
31. Jakie komórki należą do elementów morfotycznych krwi i jakie są ich funkcje?
32. Jakie cechy mają erytrocyty człowieka i co im to umożliwia?
33. Jakie są dwie główne grupy leukocytów i czym się różnią?
34. Jakie są funkcje limfocytów B i T?
35. Czym różni się osocze od surowicy?
36. Czym jest limfa i jak powstaje?
37. Jakie komórki dominują w limfie i jaka jest ich rola?
38. Jakie funkcje pełni hemolimfa i u jakich organizmów występuje?

Odpowiedzi

1. Tkanka łączna właściwa, tkanka podporowa, tkanka płynna.
2. Tkanka łączna pochodzi z mezodermy, która przekształca się w mezenchymę.
3. Tkankę łączną tworzą komórki i substancja międzykomórkowa.
4. Substancja międzykomórkowa to mieszanina związków organicznych i nieorganicznych, która wypełnia przestrzeń między komórkami i decyduje o właściwościach tkanki.
5. Składa się z substancji podstawowej (z białkami, proteoglikanami, glikoproteinami) i włókien białkowych (np. kolagen, elastyna).
6. Kolagen to glikoproteina zbudowana z trzech łańcuchów białkowych, które nadają mu odporność na rozciąganie.
7. Kolagen ma strukturę czwartorzędową, bo składa się z wielu łańcuchów tropokolagenu.
8. Strukturę kolagenu stabilizują wiązania wodorowe i mostki disiarczkowe.
9. Elastyna buduje włókna sprężyste – jest rozciągliwa i elastyczna, jak „sprężyna”.
10. Tropokolagen to krótki element produkowany przez komórki, który agreguje w kolagen poza komórką.
11. Ścięgna, więzadła, chrząstki – miejsca o dużym napięciu mechanicznym.
12. Kolagen – wytrzymały, elastyna – elastyczna i sprężysta.
13. Fibroblasty, chondrocyty, osteocyty, adipocyty, a w krwi – erytrocyty, leukocyty, trombocyty.
14. Tkanka siateczkowa, włóknista (luźna i zbita), tłuszczowa (biała i brunatna).
15. Podtrzymuje struktury limfatyczne, umożliwia migrację komórek; występuje w szpiku kostnym, jelicie, macicy.
16. Tkanka luźna – więcej przestrzeni, więcej komórek; zbita – gęsto upakowane włókna, duża wytrzymałość.
17. Magazynuje tłuszcz, pełni funkcję izolacyjną i ochronną, produkuje leptynę i estrogeny.
18. Biała – jedna duża kropla tłuszczu, brunatna – wiele małych kropli, liczne mitochondria, funkcja termogenna.
19. Uwalnianie energii cieplnej w procesie termogenezy – ważna u niemowląt i zwierząt hibernujących.
20. Bo ciepło to forma energii, a energii nie można wytwarzać – można ją jedynie uwalniać lub przekształcać.
21. Tkanka chrzęstna i tkanka kostna.
22. Chondroblasty (tworzą macierz), chondrocyty (utrzymują), chondroklasty (rozkładają).
23. Szklista – odporna na ścieranie, sprężysta – elastyczna, włóknista – najbardziej wytrzymała na rozerwanie.
24. Kolagen, proteoglikany, kwas hialuronowy.
25. Wiąże duże ilości wody, wpływając na sprężystość i amortyzację tkanki.
26. Osteony to cylindryczne jednostki tkanki zbitej z kanałem Haversa w centrum.
27. Zbita – gęsto upakowane osteony, gąbczasta – beleczki kostne i przestrzenie.
28. Hydroksyapatyt to kryształ fosforanu wapnia, odpowiada za twardość kości.
29. Naczynia krwionośne i nerwy w kanałach Haversa i w okostnej.
30. Z osocza (substancja międzykomórkowa) i elementów morfotycznych (komórek).
31. Erytrocyty (transport gazów), leukocyty (odporność), trombocyty (krzepnięcie).
32. Brak jądra i mitochondriów, dwuwklęsły kształt, oddychanie beztlenowe – więcej miejsca dla hemoglobiny.
33. Granulocyty (bazofile, eozynofile, neutrofile) – mają ziarnistości; agranulocyty (limfocyty, monocyty) – nie mają.
34. Limfocyty B – produkują przeciwciała; limfocyty T – regulują odpowiedź i niszczą zakażone komórki.
35. Surowica to osocze bez fibrynogenu, więc nie krzepnie.
36. Powstaje z nadmiaru płynu tkankowego wchłoniętego przez naczynia limfatyczne.
37. Limfocyty, głównie T i B – uczestniczą w reakcjach odpornościowych.
38. Pełni funkcje transportowe i odpornościowe u bezkręgowców z otwartym układem krwionośnym.