Pytania powtórkowe z bloku p

<

Oto pytania powtórkowe dotyczące pierwiastków należących do bloku p. Zapisz odpowiedzi na poniższe pytania w zeszycie, a następnie sprawdź swoje odpowiedzi z odpowiedziami zamieszczonymi poniżej. Pytania, na które nie znałeś/aś odpowiedzi zaznacz do powtórki i wróć do nich następnego dnia. Powodzenia! 🙂

Pytania

1. Na której powłoce i której podpowłoce znajdują się elektrony walencyjne pierwiastków z bloku p?
2. Do jakiego bloku należy hel?
3. Jak nazywamy XIII grupę pierwiastków?
4. Jak nazywamy XIV grupę pierwiastków?
5. Jak nazywamy XV grupę pierwiastków?
6. Jak nazywamy XVI grupę pierwiastków?
7. Jak nazywamy XVII grupę pierwiastków?
8. Jak nazywamy XVIII grupę pierwiastków?
9. Dlaczego pierwiastki z XVIII grupy nazywane są gazami szlachetnymi?
10. Czym jest alotropia?

Glin

1. Czy glin jest pierwiastkiem amfoterycznym?
2. Czy glin reaguje z zasadami?
3. Co to znaczy, że glin ulega pasywacji?
4. Jaki charakter chemiczny ma tlenek i wodorotlenek glinu?
5. Jak można otrzymać wodorotlenek glinu?
6. Jakie znasz zastosowanie glinu?

Siarka

1. Czy siarka występuje w postaci odmian alotropowych?
2. Jakie są trwałe stopnie utlenienia siarki?
3. Jak otrzymuje się tlenek siarki(VI)?
4. Jakie właściwości ma kwas siarkowy(VI)?
5. Czy kwas siarkowy(VI) należy do kwasów utleniających?
6. Jakie właściwości ma siarkowodór?
7. Jaki skupienia ma siarka?

Tlen

1. Czy tlen jest gazem palnym?
2. Tlen jest lżejszy czy cięższy od powietrza?
3. W jaki sposób można laboratoryjnie otrzymać tlen?
4. Czym jest ozon i jakie ma właściwości?

Fosfor

1. Jaki stan skupienia ma fosfor?
2. Jakie znasz odmiany alotropowe fosforu?
3. Jaki jest wzór rzeczywisty tlenku fosforu(III) i tlenku fosforu(V)?

Węgiel

1. Jakie znasz odmiany alotropowe węgla?
2. Jaki charakter chemiczny ma dwutlenek węgla?
3. Jak wykrywa się dwutlenek węgla?
4. Jaki charakter chemiczny ma tlenek węgla(II)?
5. Dlaczego grafit przewodzi prąd elektryczny, a diament nie?

Krzem

1. Jaki stan skupienia ma krzem?
2. Jaki charakter chemiczny ma tlenek krzemu(IV)?
3. Czym jest szkło?
4. Dlaczego nie należy przechowywać kwasu fluorowodorowego w szklanych naczyniach?
5. Jak się otrzymuje kwas metakrzemowy(IV)?
6. Jaki stan skupienia ma kwas metakrzemowy?

Azot

1. Czy azot jest gazem palnym?
2. Azot jest cięższy czy lżejszy od powietrza?
3. Jakie są trwałe stopnie utlenienia azotu?
4. Jakie znasz tlenki azotu? Podaj ich charakter chemiczny.
5. Jakie produkty otrzymamy w wyniku reakcji tlenku azotu(IV) z wodą?
6. Czym jest woda królewska?
7. Czy kwas azotowy(V) należy do kwasów utleniających?
8. Czy kwas azotowy(III) należy do kwasów utleniających?
9. Jaki charakter chemiczny ma amoniak?
10. Jakie właściwości fizyczne ma amoniak?

Fluorowce

1. Jaki stan skupienia i jaką barwę ma fluor?
2. Jakie właściwości ma kwas fluorowodorowy?
3. Jaki stan skupienia i jaką barwę ma chlor?
4. Jakie są trwałe stopnie utlenienia chloru?
5. Jak nazywamy wodny roztwór chloru?
6. Co powstaje w wyniku reakcji chloru z wodą?
7. Jaki stan skupienia i jaką barwę ma brom?
8. Jak nazywamy wodny roztwór bromu?
9. Co powstaje w wyniku reakcji bromu z wodą?
10. Jak zmienia się moc kwasów beztlenowych niemetali z XVII grupy?
11. Jak zmienia się aktywność niemetali z XVII grupy?

Odpowiedzi

1. Elektrony walencyjne pierwiastków z bloku p znajdują się na ostatniej powłoce, w podpowłoce s i p.
2. Hel należy do bloku s, ponieważ jego jedyne elektrony walencyjne znajdują się w podpowłoce s.
3. XIII grupę nazywamy borowcami.
4. XIV grupę nazywamy węglowcami.
5. XV grupę nazywamy azotowcami.
6. XVI grupę nazywamy tlenowcami.
7. XVII grupę nazywamy fluorowcami.
8. XVIII grupę nazywamy helowcami lub gazami szlachetnymi.
9. Są nazywane gazami szlachetnymi, ponieważ są chemicznie bardzo mało aktywne (inertne) i zazwyczaj nie tworzą związków chemicznych.
10. Alotropia polega na występowania tego samego pierwiastka chemicznego w różnych formach strukturalnych (np. tlen jako O₂ i O₃). Odmiany alotropowe pierwiastków mają takie same właściwości chemiczne, ale różnią się właściwościami fizycznymi.

Glin

1. Nie, ponieważ żaden metal ani niemetal nie jest amfoteryczny! Amfoteryczne mogą być związki chemiczne, ale nie pierwiastki
2. Tak, glin reaguje z zasadami, tworząc gliniany a w obecności wody powstają odpowiednie sole kompleksowe. W obu przypadkach wydziela się wodór.
3. Pasywacja oznacza, że glin pokrywa się warstwą tlenku, która chroni go przed dalszymi reakcjami.
4. Zarówno tlenek glinu (Al₂O₃), jak i wodorotlenek glinu (Al(OH)₃) są amfoteryczne.
5. Można go otrzymać przez reakcję soli glinu (dobrze rozpuszczalnej w wodzie) z mocną zasadą.
6. Glin jest stosowany w przemyśle lotniczym, budowlanym, do produkcji folii aluminiowej, puszek, a także jako przewodnik elektryczny.

Siarka

1. Tak, siarka ma odmiany alotropowe, takie jak siarka rombowa i jednoskośna.
2. Trwałe stopnie utlenienia siarki to -II, +IV, i +VI.
3. Tlenek siarki(VI) (SO₃) można otrzymać przez utlenianie tlenku siarki(IV) (SO₂) tlenem w obecności katalizatora np. V₂O₅.
4. Kwas siarkowy(VI) (H₂SO₄) jest mocnym kwasem, ma właściwości higroskopijne, a także silne właściwości utleniające (stężony H₂SO₄) i jest żrący.
5. Tak, kwas siarkowy(VI) jest kwasem utleniającym, ale tylko jego stężony roztwór. Rozcieńczony kwas siarkowy(VI) nie posiada właściwości utleniających.
6. Siarkowodór (H₂S) jest gazem o zapachu zgniłych jaj, jest toksyczny i rozpuszczalny w wodzie.
7. Siarka jest ciałem stałym (w warunkach normalnych).

Tlen

1. Nie, tlen sam nie jest palny, ale podtrzymuje spalanie.
2. Tlen jest cięższy od powietrza.
3. Tlen można otrzymać m. in. przez rozkład nadtlenku wodoru (H₂O₂), rozkład HgO, rozkład manganianu(VII) potasu lub chloranu potasu (KClO₃).
4. Ozon (O₃) jest alotropową odmianą tlenu, jest gazem o silnych właściwościach utleniających i ma charakterystyczny zapach. Ma też właściwości bakteriobójcze.

Fosfor

1. Fosfor w warunkach normalnych jest ciałem stałym.
2. Znane odmiany to fosfor biały, czerwony, fioletowy i czarny.
3. Tlenek fosforu(III) ma wzór P₄O₆, a tlenek fosforu(V) – P₄O₁₀.

Węgiel

1. Odmiany alotropowe węgla to grafit, grafen, diament, fulereny, nanorurki.
2. Dwutlenek węgla (CO2) ma charakter kwasowy.
3. Dwutlenek węgla można wykryć za pomocą wody wapiennej. W reakcji Ca(OH)₂ z CO₂ powstaje CaCO₃, a objawem tej reakcji jest zmętnienie roztworu.
4. Tlenek węgla(II) (CO) jest ma charakter obojętny.
5. Grafit przewodzi prąd dzięki obecności niesparowanych elektronów atomów węgla, natomiast diament nie przewodzi prądu, bo w jego strukturze nie są obecne niesparowane elektrony.

Krzem

1. Krzem w warunkach normalnych jest ciałem stałym.
2. Tlenek krzemu(IV) (SiO₂) ma charakter kwasowy. Jednak nie jest on tlenkiem kwasotwórczym!
3. Szkło to amorficzna mieszanina głównie tlenku krzemu(IV) z domieszkami innych tlenków.
4. Ponieważ głównym składnikiem szkła jest tlenek krzemu(IV) (SiO₂), który reaguje z HF. Mówimy, że kwas fluorowodorowy trawi szkło, ponieważ zachodzi reakcja SiO₂ + 4HF → SiF₄ + 2H₂O
5. Kwas metakrzemowy (H₂SiO₃) powstaje przez hydrolizę tetrafluorku krzemu (SiF₄) lub przez reakcję krzemianów z kwasami.
6. Kwas metakrzemowy jest ciałem stałym.

Azot

1. Nie, azot nie jest palny.
2. Azot jest nieco lżejszy od powietrza.
3. Trwałe stopnie utlenienia azotu to -III, +III i +V.
4. Tlenki azotu to N₂O (obojętny), NO (obojętny), N₂O₃ (kwasowy), NO₂ (kwasowy) i N₂O₅ (kwasowy).
5. Powstają kwas azotowy(III) i kwas azotowy(V).
6. Woda królewska to mieszanina stężonego kwasu azotowego i solnego zmieszane w stosunku 3:1, zdolna do roztwarzania złota.
7. Kwas azotowy(V) zarówno stężony, jak i rozcieńczony należy do kwasów utleniających.
8. Kwas azotowy(III) nie należy do kwasów utleniających.
9. Amoniak ma charakter zasadowy.
10. Amoniak (NH₃) to bezbarwny gaz o charakterystycznym zapachu.

Fluorowce

1. Fluor jest gazem o jasnożółtej barwie.
2. Kwas fluorowodorowy (HF) jest bezbarwnym, silnie żrącym kwasem, który działa drażniąco na skórę i błony śluzowe. Ma silne właściwości trawiące i może rozpuszczać szkło.
3. Chlor jest gazem o zielonożółtej barwie.
4. Trwałe stopnie utlenienia chloru to -I, +I, +III, +V i +VII.
5. Wodny roztwór chloru nazywa się wodą chlorową.
6. W wyniku reakcji chloru z wodą powstają kwas chlorowodorowy (HCl) i kwas chlorowy(I) (HClO) co można opisać równaniem Cl₂ + H₂O→ HCl + HClO
7. Brom jest cieczą o czerwono-brunatnej barwie.
8. Wodny roztwór bromu nazywa się wodą bromową.
9. W wyniku reakcji bromu z wodą powstają kwas bromowodorowy (HBr) i kwas bromowy(I) (HBrO) co można opisać równaniem: Br₂ + H₂O → HBr + HBrO
10. Moc kwasów beztlenowych niemetali z XVII grupy rośnie w dół grupy: HF < HCl < HBr < HI. Najsilniejszy jest kwas jodowodorowy (HI).
11. Aktywność niemetali z XVII grupy (fluorowców) maleje w dół grupy. Fluor jest najbardziej aktywny, a jod najmniej.