Pytania powtórkowe do lekcji “Teorie kwasów i zasad”

<

Oto pytania, na które powinieneś/aś umieć odpowiedzieć po opanowaniu lekcji “Teorie kwasów i zasad”. Zapisz odpowiedzi na poniższe pytania w zeszycie, a następnie sprawdź swoje odpowiedzi z odpowiedziami zamieszczonymi poniżej. Pytania, na które nie znałeś/aś odpowiedzi zaznacz do powtórki i wróć do nich następnego dnia. Powodzenia! 🙂

Pytania

1. Czym są kwasy wg teorii Arrheniusa?
2. Czym są zasady wg teorii Arrheniusa?
3. Czym są kwasy wg teorii Brønsteda-Lowry’ego?
4. Czym są zasady wg teorii Brønsteda-Lowry’ego?
5. Czym są sprzężone pary kwas-zasada wg teorii Brønsteda-Lowry’ego?
6. Czym są drobiny amfiprotyczne? Podaj 3 przykłady.
7. Na czym polega autodysocjacja wody?
8. Na czym polega autodysocjacja amoniaku?
9. Kiedy dochodzi do autodysocjacji amoniaku?
10. Amoniak jest kwasem, zasadą czy drobiną amfiprotyczną w teorii kwasów i zasad Brønsteda-Lowry’ego?
11. Czym są kwasy wg teorii Lewisa?
12. Czym są zasady wg teorii Lewisa?
13. Omów moc sprzężonych kwasów i zasad.

Odpowiedzi

1. Kwasy wg teorii Arrheniusa to substancje, które w roztworze wodnym dysocjując, uwalniają jony wodorowe H⁺. Przykładem jest kwas solny HCl, który w wodzie dysocjuje na H⁺ i Cl⁻.
2. Zasady wg teorii Arrheniusa to substancje, które w roztworze wodnym dysocjując, uwalniają jony wodorotlenkowe OH⁻. Przykładem jest wodorotlenek sodu NaOH, który dysocjuje na Na⁺ i OH⁻.
3. Kwasy wg teorii Brønsteda-Lowry’ego to drobiny, które są donorami protonów H⁺.
4. Zasady wg teorii Brønsteda-Lowry’ego to drobiny, które są akceptorami protonów H⁺.
5. Sprzężona para kwas-zasada to dwie drobiny, które różnią się o jeden proton H⁺.
6. Drobiny amfiprotyczne to takie, które mogą pełnić rolę zarówno kwasu, jak i zasady. Przykłady: woda H₂O, jony wodorowęglanowe HCO₃⁻, jony diwodorofosforanowe H₂PO₄⁻
7. Autodysocjacja wody polega na reakcji dwóch cząsteczek wody, w której jedna pełni rolę kwasu, a druga rolę zasady (wg teorii Brønsteda-Lowry’ego), tworząc jony hydroniowe H₃O⁺ i wodorotlenkowe OH⁻ : 2H₂O ⇄ H₃O⁺ + OH⁻
8. Autodysocjacja amoniaku polega na reakcji dwóch cząsteczek amoniaku, w której jedna pełni rolę kwasu, a druga zasady (wg teorii Brønsteda-Lowry’ego), tworząc jon amonowy NH₄⁺ i amidkowy NH₂⁻ : 2NH₃ ⇄ NH₄⁺ + NH₂⁻
9. Autodysocjacja amoniaku zachodzi w czystym bezwodnym, ciekłym amoniaku, przy odpowiednich warunkach ciśnienia i temperatury.
10. W teorii Brønsteda-Lowry’ego rola amoniaku jest uzależniona od środowiska reakcji. NH₃ w środowisku wodnym jest zasadą, ponieważ może przyjmować proton H⁺ i tworzyć jon amonowy NH₄⁺: NH₃ + H₂O ⇄ NH₄⁺ + OH⁻ Jednak w środowisku bezwodnym amoniak jest związkiem amfiprotycznym, bo może pełnić zarówno rolę kwasu jak i zasady np. w reakcji autodysocjacji: 2NH₃ ⇄ NH₄⁺ + NH₂⁻
11. Kwasy wg teorii Lewisa to substancje, które są akceptorami pary elektronowej. Przykłady: jon H⁺, AlCl₃, FeBr₃, BF₃, które mogą przyjąć parę elektronową od zasady, ponieważ mają lukę elektronową (nie mają oktetu).
12. Zasady wg teorii Lewisa to substancje, które są donorami pary elektronowej. Przykładem jest amoniak NH₃, woda H₂O, które posiadają wolną parę elektronową i mogą ją udostępnić kwasowi.
13. Moc sprzężonych kwasów i zasad jest odwrotnie proporcjonalna: im mocniejszy jest kwas, tym słabsza jego sprzężona zasada, i odwrotnie. Na przykład, mocny kwas solny HCl jest sprzężony ze słabą zasadą Cl⁻. Natomiast słaby kwas HCO₃^– jest sprzężony z mocną zasadą CO₃^2-.