Pytania powtórkowe do lekcji “Wodorotlenki”

<

Oto pytania, na które powinieneś/aś umieć odpowiedzieć po opanowaniu lekcji “Wodorotlenki”. Zapisz odpowiedzi na poniższe pytania w zeszycie, a następnie sprawdź swoje odpowiedzi z odpowiedziami zamieszczonymi poniżej. Pytania, na które nie znałeś/aś odpowiedzi zaznacz do powtórki i wróć do nich następnego dnia. Powodzenia! 🙂

Pytania

1. Jak są zbudowane wodorotlenki?
2. Które wodorotlenki mają budowę jonową?
3. Jak dysocjują wodorotlenki?
4. Anion OH^– to anion wodorotlenowy czy anion wodorotlenkowy?
5. Które wodorotlenki ulegają stopniowej dysocjacji?
6. Które wodorotlenki należą do mocnych elektrolitów?
7. Które wodorotlenki należą do słabych elektrolitów?
8. Czy wodorotlenki średnio i trudno rozpuszczalne w wodzie dysocjują na jony?
9. Co to znaczy, że wodorotlenek jest mocny lub słaby?
10. Jak zmienia się moc wodorotlenków w grupie, a jak w okresie?
11. Czy wodorotlenek magnezu jest mocnym elektrolitem?
12. Jaki charakter chemiczny mogą mieć wodorotlenki?
13. Czym są zasady?
14. W przypadku której definicji zasad funkcjonuje podział na słabe i mocne zasady?
15. Czy istnieje taka substancja jak wodorotlenek amonu?
16. Jak przebiega reakcja amoniaku z wodą?
17. Kiedy zapis NH₃ ∙ H₂O w równaniu reakcji nie będzie poprawny?
18. Czy zapis wody amoniakalnej w postaci NH₃ ∙ H₂O jest poprawny?
19. W wyniku reakcji których metali z wodą wydziela się ciepło?
20. Które metale reagują z wodą w podwyższonej temperaturze?
21. Jak można otrzymać wodorotlenki metali I i II grupy (z wykluczeniem wodorotlenku berylu)?
22. Czy w wyniku reakcji wodorku berylu z wodą otrzymamy wodorotlenek berylu?
23. Czy w wyniku reakcji tlenku berylu z wodą lub berylu z wodą otrzymamy wodorotlenek berylu?
24. W jaki sposób można otrzymać wodorotlenki średnio i trudno rozpuszczalne?
25. Czy oba substraty w reakcji zasada + sól muszą być dobrze rozpuszczalne w wodzie, aby reakcja zaszła?
26. Które wodorotlenki ulegają rozkładowi termicznemu?
27. Jakie produkty powstają w wyniku rozkładu termicznego wodorotlenków?
28. Dlaczego wodorotlenek miedzi(II) należy sporządzać na świeżo?
29. Dlaczego wodorotlenku srebra(I) nie wykorzystuje się jako substratu w reakcjach chemicznych?
30. Jaki stan skupienia mają wodorotlenki w temperaturze pokojowej?
31. Które wodorotlenki mają wysokie temperatury topnienia?
32. Jaką barwę mają wodorotlenki litowców i berylowców?
33. Wymień właściwości fizyczne wodorotlenku sodu.
34. Wymień właściwości fizyczne wodorotlenku potasu.
35. Czym różni się zasada sodowa od wodorotlenku sodu?
36. Czym jest wapno palone, a czym wapno gaszone?
37. Czym jest woda wapienna?
38. Jak za pomocą wody wapiennej można wykryć dwutlenek węgla?
39. Jaką barwę ma wodorotlenek miedzi(II)?
40. Jaką barwę ma wodorotlenek żelaza(II)?
41. Jaką barwę ma wodorotlenek żelaza(III)?
42. Dlaczego świeżo strącony wodorotlenek żelaza(II) w otwartej probówce po paru minutach zmienia barwę na brunatną?
43. Jaką barwę ma wodorotlenek glinu?
44. Jaką barwę ma wodorotlenek cynku?
45. Jaką barwę ma wodorotlenek chromu(III)?
46. Jaki odczyn i pH mają wodne roztwory wodorotlenków dobrze rozpuszczalnych w wodzie?
47. Jaką barwę przyjmuje fenoloftaleina w wodnym roztworze wodorotlenku sodu?
48. Jaką barwę przyjmuje oranż metylowy w wodnym roztworze wodorotlenku sodu?
49. Jaką barwę przyjmuje papierek wskaźnikowy w wodnym roztworze wodorotlenku sodu?
50. Dlaczego sformułowanie “pH wodorotlenku sodu jest zasadowe” jest niepoprawne?

Odpowiedzi

1. Wodorotlenki są zbudowane z metalu i grup/y OH.
2. Wodorotlenki metali bloku s (poza wodorotlenkiem berylu) mają budowę jonową.
3. Wodorotlenki o budowie jonowej dysocjują na kation metalu i anion/y wodorotlenkowy/e.
4. Jest to anion wodorotlenkowy.
5. Stopniowej dysocjacji ulegają wodorotlenki niejonowe np. Al(OH)₃, Fe(OH)₂
6. Do mocnych elektrolitów należą wodorotlenki metali bloku s (z wyłączeniem wodorotlenku berylu i wodorotlenku magnezu).
7. Do słabych elektrolitów należą wodorotlenki metali bloku d i p oraz wodorotlenek magnezu oraz wodorotlenek berylu, a także amoniak, którego do wodorotlenków nie zaliczamy!
8. Tak – ta część substancji, która rozpuściła się w wodzie będzie ulegała dysocjacji jonowej.
9. Mocny wodorotlenek to taki, który jest mocnym elektrolitem. Mocne wodorotlenki po rozpuszczeniu w wodzie niemal w 100% dysocjują na jony. Słaby wodorotlenek to taki, który jest słabym elektrolitem. Słabe wodorotlenki po rozpuszczeniu w wodzie w niewielkim stopniu dysocjują na jony.
10. Moc wodorotlenków w grupie rośnie wraz ze wzrostem liczby atomowej metalu wchodzącego w skład wodorotlenku, a w okresie wraz ze wzrostem liczby atomowej metalu moc wodorotlenku maleje.
11. Nie, wodorotlenek magnezu należy do słabych elektrolitów.
12. Wodorotlenki mogą mieć charakter zasadowy lub amfoteryczny,
13. Funkcjonują dwie definicje zasady. Pierwsza z nich dotyczy teorii kwasowo-zasadowych, w których zasada to przeciwieństwo kwasu. Druga definicja zasady: zasada to wodny roztwór dobrze rozpuszczalnego wodorotlenku (mówi się również o zasadzie wapniowej, magnezowej i amonowej).
14. W teoriach kwasowo-zasadowych, w których zasada to przeciwieństwo kwasu funkcjonuje podział na mocne i słabe zasady w oparciu o stałe dysocjacji.
15. Nie istnieje taka substancja jak wodorotlenek amonu. Istnieje natomiast jon NH₄⁺ (jon amonowy), który pochodzi z dysocjacji soli amonowych, a także powstaje w wyniku reakcji amoniaku z wodą.
16. NH₃ + H₂O ⇄ NH₄⁺ + OH^–
17. Zapis NH₃ ∙ H₂O w równaniu reakcji nie będzie poprawny w sytuacji, w której dokonujemy obserwacji, w której wyczuwalny jest ostry zapach. Aby wyczuć zapach amoniaku konieczne jest opuszczenie go w postaci gazowej z np. probówki, w której zaszła reakcja. Zapis ze znakiem mnożenia sugeruje, że żaden gaz nie powstaje, a NH₃ jest rozpuszczony w wodzie.
18. Nie, nie jest poprawny, ponieważ nie podaje właściwego stosunku stechiometrycznego amoniaku względem wody.
19. Ciepło wydziela się w reakcji z wodą metali alkalicznych – lit, sód, potas, cez, rubid, (frans).
20. Magnez, cynk, żelazo, glin.
21. Wodorotlenku metali I i II grupy bez wodorotlenku berylu można otrzymać m. in. następującymi sposobami: metal + woda, tlenek metalu + woda, wodorek metalu + woda, nadtlenek metalu + woda.
22. Nie, reakcja wodorku berylu z wodą nie zachodzi (w typowych warunkach).
23. Nie, takie reakcje w typowych warunkach nie zachodzą.
24. Jedną z metod otrzymywania wodorotlenków średnio i trudno rozpuszczalnych w wodzie jest reakcja strąceniowa: sól 1 + zasada -> wodorotlenek + sól 2
25. Aby reakcja typu zasada + sól zaszła ilościowo, konieczne jest użycie substratów dobrze rozpuszczalnych w wodzie.
26. Rozkładowi termicznemu ulegają wodorotlenki niejonowe – metali bloku d i p oraz wodorotlenek berylu.
27. Odpowiedni tlenek oraz para wodna.
28. Wodorotlenek miedzi(II) jest nietrwały – ulega dość szybkiemu rozkładowi bez konieczności ogrzewania.
29. Wodorotlenek srebra(I) jest związkiem bardzo nietrwałym i praktycznie od razu po otrzymaniu rozkłada się do Ag₂O i H₂O.
30. W temperaturze pokojowej wodorotlenki są ciałami stałymi.
31. Wodorotlenki o budowie jonowej mają wysokie temperatury topnienia.
32. W stałym stanie skupienia mają barwę białą.
33. Jest to biała, krystaliczna substancja stała, dobrze rozpuszcza się w wodzie, przy czym wydziela się ciepło (reakcja egzotermiczna). Jest higroskopijny (wchłania wilgoć z powietrza). Ma właściwości żrące, co oznacza, że może powodować oparzenia.
34. Jest to biała, krystaliczna substancja stała, ma właściwości higroskopijne, bardzo dobrze rozpuszczalny w wodzie, przy czym wydziela się ciepło. Jest silnie żrący i może powodować oparzenia.
35. Zasada sodowa to wodny roztwór wodorotlenku sodu (NaOH), który ma zasadowy odczyn. Wodorotlenek sodu to związek chemiczny w stanie stałym, który po rozpuszczeniu w wodzie tworzy zasadę sodową.
36. Wapno palone (CaO) to inaczej tlenek wapnia, powstający np. w wyniku prażenia węglanu wapnia (CaCO₃). Jest to biały proszek o silnych właściwościach zasadowych. Wapno gaszone (Ca(OH)₂) to inaczej wodorotlenek wapnia, powstający w reakcji wapna palonego z wodą. Jest stosowany m.in. w budownictwie.
37. Woda wapienna to nasycony wodny roztwór wodorotlenku wapnia (Ca(OH)₂).
38. Dwutlenek węgla reaguje z wodą wapienną, powodując jej zmętnienie. Powstaje węglan wapnia (CaCO₃), który jest trudno rozpuszczalny w wodzie:
39. Wodorotlenek miedzi(II): Niebieski.
40. Wodorotlenek żelaza(II): Zielony.
41. Wodorotlenek żelaza(III): Brunatny.
42. Wodorotlenek żelaza(II) utlenia się w obecności tlenu z powietrza do wodorotlenku żelaza(III), który ma brunatną barwę.
43. Wodorotlenek glinu (Al(OH)₃): Biały.
44. Wodorotlenek cynku (Zn(OH)₂): Biały.
45. Wodorotlenek chromu(III) (Cr(OH)₃): Zielony.
46. Wodne roztwory wodorotlenków, które dobrze się rozpuszczają, mają zasadowy odczyn i wysokie pH, zwykle powyżej 12.
47. Fenoloftaleina: barwa różowa lub malinowa.
48. Oranż metylowy: barwa żółta.
49. Papierek wskaźnikowy: barwa niebieska lub zielona, w zależności od wskaźnika, przy pH powyżej 12.
50. Sformułowanie to jest niepoprawne, ponieważ pH odnosi się do poziomu kwasowości lub zasadowości roztworu, a nie substancji stałej. Zasadowy może być roztwór wodorotlenku sodu, natomiast sam wodorotlenek sodu w formie stałej nie ma pH, dopóki nie zostanie rozpuszczony w wodzie.