Mutacje

Mutacje zazwyczaj kojarzą nam się bardzo negatywnie. Zazwyczaj pierwsze skojarzenia dotyczą chorób genetycznych, nowotworów lub niepożądanych zmian w organizmie. Nic dziwnego, przecież w popkulturze zazwyczaj przedstawia się mutantów jako istoty przerażające i niebezpieczne. Na przykład pojęcie zombie często kojarzy się z mutacjami wirusowymi, eksperymentami genetycznymi czy skażeniem środowiska. A Godzilla to gigantyczna jaszurka zmutowana przez promieniowanie atomowe. I ostatni Hulk, czyli naukowiec, który pod wpływem promieniowania gamma potrafi zmieniać się w zielonego potwora. W kontrze stoją bohaterzy z nadprzyrodzonymi zdolnościami tj. X-Men czy Spider-Man ze świata Marvela, w przypadku których mutacje były symbolem wyjątkowości i potencjału. A jak jest naprawdę?

Tak naprawdę, to każdy z nas ma jakąś mutacje. Szacuje się, że każdy noworodek rodzi się z średnio 60 nowymi mutacjami, które powstały samoistnie, czyli dziecko nie dziedziczy ich po rodzicach. Ale spokojnie, większość z tych mutacji nie ma wpływu na nasze zdrowie, a nawet mogą być korzystne. Na przykład mutacja w genie CCR5 sprawia, że niektórzy ludzie są odporni na zakażenie wirusem HIV. A coś z przykładu, który dotyczy nas wszystkich? Proszę bardzo. Dzięki, mutacji w genie LCT człowiek może trawić laktozę również w dorosłym życiu. Za założenia mleko stanowi pokarm dla młodych ssaków, więc większość z nich traci zdolność trawienia mleka po okresie niemowlęcym, ale nie człowiek. Prześledźmy razem ewolucję mutacji laktozowej tolerancji. Pojawiła się ona stosunkowo niedawno, bo około 7,5 – 10 tys. lat temu wraz z rozwojem rolnictwa i udomowieniem bydła. Mutacja w genie LCT jest charakterystyczna dla populacji zamieszkującej Europę Północą, w której mleko stanowiło istotne źródło pożywienia. Natomiast zdecydowanie rzadziej występuje w Azji i Afryce, gdzie tradycyjna dieta nie opiera się na mleku. Z tego względu większość ludzi pochodzących z tych zakątków Ziemi traci zdolność trawienia laktozy w życiu dorosłym. Mutacja w genie LCT jest doskonałym przykładem ewolucji człowieka. W kilka tysięcy lat dostosowaliśmy się do nowej diety, co jest bardzo krótkim okresem czasu jak na ewolucję przystało. Dlatego jak kolejny raz sięgniesz po szklankę mleka to pomyśl, że możesz ją wypić bez problemów żołądkowych, właśnie dzięki mutacji!