Pytania powtórkowe do lekcji “Pierścienice”
Agnieszka 13 lipca 2025
Postęp lekcji
0% Ukończono
Pytania
- Na jakie gromady dzielą się pierścienice i gdzie można je spotkać?
- Jakie cechy morfologiczne pozwalają zaklasyfikować pierścienice jako trójwarstwowce, pierwouste i zwierzęta celomatyczne?
- Co to jest celoma i jakie pełni funkcje u pierścienic?
- Na czym polega segmentacja (metameria) ciała pierścienic i jakie jej typy wyróżniamy?
- Jak zbudowany jest wór skórnomięśniowy pierścienic?
- Jakie są trzy główne odcinki układu pokarmowego pierścienic?
- Jakie funkcje pełnią komórki chloragogenowe u pierścienic?
- Jaki typ układu krwionośnego występuje u pierścienic i jakie są jego główne elementy?
- W jaki sposób pierścienice wymieniają gazy oddechowe z otoczeniem?
- Jak zbudowany jest układ nerwowy pierścienic?
- Jakie narządy zmysłów występują u pierścienic?
- Co to są metanefrydia i jaką funkcję pełnią?
- Jakie formy rozmnażania występują u pierścienic i jakie grupy są obojnakami, a które rozdzielnopłciowe?
- Na czym polega rozmnażanie bezpłciowe u pierścienic i jakie mają one zdolności regeneracyjne?
- Jakie typy rozwoju występują u pierścienic i które grupy wykazują rozwój prosty, a które złożony?
- Jakie przystosowania zwiększają skuteczność rozmnażania u pierścienic?
- Jaką rolę pełnią dżdżownice w glebie i środowisku?
- Jakie znaczenie mają pijawki w medycynie i jakie zagrożenia mogą stwarzać?
- Jakie zagrożenia mogą stwarzać niektóre wieloszczety?
Odpowiedzi
- Pierścienice dzielą się na trzy gromady: wieloszczety, skąposzczety i pijawki. Wieloszczety zasiedlają głównie wody słone, skąposzczety (np. dżdżownice) żyją w glebie, a pijawki występują w wodach słodkich.
- Pierścienice są trójwarstwowcami (ciało powstaje z trzech listków zarodkowych), są pierwoustymi (otwór gębowy rozwija się z pragęby) i celomatycznymi (posiadają wtórną jamę ciała – celomę).
- Celoma to wtórna jama ciała, wypełniona płynem. Pełni funkcję hydroszkieletu i pośredniczy w transporcie substancji między krwią a komórkami.
- Segmentacja ciała (metameria) polega na podziale ciała na powtarzające się segmenty – metamery. Wyróżnia się metamerię homonomiczną (segmenty podobne, np. u dżdżownicy) i heteronomiczną (segmenty różne, np. u pijawki).
- Wór skórnomięśniowy składa się z: oskórka (kutykuli), nabłonka z gruczołami śluzowymi oraz mięśni okrężnych i podłużnych. U pijawek występują dodatkowo mięśnie skośne.
- Układ pokarmowy pierścienic dzieli się na:
- jelito przednie (jama gębowa, gardziel, przełyk),
- jelito środkowe (w tym wole, żołądek, tyflosolis u skąposzczetów),
- jelito tylne (krótkie, zakończone odbytem).
- Komórki chloragogenowe uczestniczą w syntezie i rozkładzie glikogenu i tłuszczów, a także w produkcji mocznika – pełnią funkcję wydalniczą i metaboliczną.
- Pierścienice mają zamknięty układ krwionośny. Składa się on z:
- naczynia grzbietowego (krew płynie do przodu ciała),
- naczynia brzusznego (krew płynie do tyłu),
- naczyń okrężnych i bocznych.
Nie mają serca – funkcję pompy pełni naczynie grzbietowe.
- Wymiana gazowa zachodzi przez powierzchnię ciała u większości gatunków. Skóra jest pokryta śluzem i silnie unaczyniona. U niektórych wieloszczetów i pijawek występują skrzela.
- Układ nerwowy składa się z:
- nadprzełykowych i podprzełykowych zwojów,
- obrączki okołoprzełykowej,
- brzusznego łańcuszka nerwowego z parami zwojów segmentalnych.
- Narządy zmysłów to:
- fotoreceptory,
- komórki czuciowe,
- statocysty (równowaga),
- narządy nuchalne (chemoreceptory u wieloszczetów).
- Metanefrydia to parzyste narządy wydalnicze w każdym segmencie. Składają się z orzęsionego lejka i kanalika uchodzącego na zewnątrz. Usuwają produkty przemiany materii i pełnią funkcję osmoregulacyjną.
- Wieloszczety są rozdzielnopłciowe, natomiast skąposzczety i pijawki są obojnakami. Większość pierścienic rozmnaża się płciowo, ale niektóre rozmnażają się też bezpłciowo przez podział poprzeczny.
- Rozmnażanie bezpłciowe polega na poprzecznym podziale ciała i regeneracji brakujących części. Zdolność regeneracyjna zależy od miejsca przecięcia – im dalej od głowy, tym mniejsze szanse na przeżycie.
- Wieloszczety: rozwój złożony (z larwą trochoforą),
- Skąposzczety i pijawki: rozwój prosty (bez stadium larwalnego).
- Przystosowania do rozmnażania to:
- siodełko u skąposzczetów (tworzy kokon z jajami),
- zdolność do regeneracji,
- długowieczność nasienia (magazynowanie w zbiornikach nasiennych).
- Dżdżownice spulchniają i napowietrzają glebę, poprawiają przepływ wody i powietrza oraz ułatwiają wchłanianie składników odżywczych przez korzenie. Są także pokarmem dla wielu zwierząt.
- Pijawki lekarskie wykorzystywane są w terapii, ponieważ produkują hirudynę – substancję przeciwzakrzepową. Mogą być jednak szkodnikami w hodowlach ryb i pasożytować na człowieku.
- Niektóre wieloszczety są jadowite i mogą stanowić zagrożenie dla człowieka przy bezpośrednim kontakcie.
G
Subskrybuj nasz kurs online, aby uzyskać dostęp do pełnej treści lekcji.
Jeśli jeszcze nie potrzebujesz subskrypcji, sprawdź koniecznie nasze przykładowe lekcje dostępne zupełnie za darmo!
Powiadom mnie o nowych komentarzach
Zaloguj się
Zaloguj się, aby komentować
0 komentarzy
oceniany