Układ moczowy

Witaj w kolejnej lekcji dotyczącej anatomii i fizjologii człowieka. Tym razem na tapet bierzemy układ moczowy zwany również wydalniczym. Głównymi narządami tego układu są nerki, które są niesamowitym narządem! Do ich zadań należy przede wszystkim filtrowanie krwi i oczyszczanie jej ze zbędnych i szkodliwych produktów przemiany metabolizmu. Ale nie zawsze było to takie oczywiste…

W starożytności myślano, że nerki są miejscem, w którym powstają emocje i siła życiowa. Ciekawe jest to, że podczas mumifikacji Egipcjanie usuwali wszystkie narządy z wyjątkiem nerek. Nie wszyscy widzieli potrzebę ich usunięcia, bo nie znano wtedy jeszcze ich dokładnej funkcji. Natomiast w biblii nerki były symbolem sumienia i moralności. Dopiero Hipokrates wraz z Galenem uważali, że nerki odfiltrowują nadmiar płynów i przesyłają je do pęcherza. Nawet nie zdawali sobie sprawy, jak blisko prawdy były ich spostrzeżenia. Decydujące zdanie miał jednak Galen, który uznał, że mocz powstaje w pęcherzu i ten pogląd utrzymywał się przez wieki. Natomiast w średniowieczu rozwinęła się diagnostyka moczu! Lekarze badali jego kolor, zapach, a nawet smak i w ten sposób oceniali stan zdrowia pacjenta. Ówcześnie wierzono, że nerki działają w harmonii z wątrobą, a wszelkie nieprawidłowości przypisywano zaburzeniom równowagi humorów. Może ciężko w to dzisiaj uwierzyć, ale funkcję nerek poprawnie opisano dopiero w 1827 roku. Dokonał tego Richard Bright, który badał przewlekłą niewydolność nerek.

Co więcej, to właśnie nerki były pierwszym przeszczepionym z sukcesem narządem! Było to przełomowe wydarzenie, ponieważ biorca po raz pierwszy nie odrzucił przeszczepu. Muszę jednak zaznaczyć, że dawcą był bliźniak jednojajowy biorcy, więc mieli w stuprocentową zgodność tkankową… Wcześniej chorych na niewydolność nerek ratowały dializy, które polegają na oczyszczaniu krwi pacjenta przez specjalne urządzenie nazywane dializatorem. Nadmienię tylko, że to urządzenie jest dość sporych rozmiarów i znajduje się na zewnątrz organizmu. Pacjent musi spędzić więc kilka godzin w szpitalu, mniej więcej 3 razy w tygodniu.

Zapraszam Cię więc do obejrzenia poniższych probówek, w których dowiesz się więcej nie tylko o nerkach, ale o całym układzie wydalniczym. Poznasz również mechanizm, w wyniku którego powstaje mocz.