Powrót do Kurs

Chemia - kurs maturalny

0% Ukończono
0/0 kroków

Atom i układ okresowy

6 lekcji

Systematyka związków nieorganicznych

11 lekcji

Wiązania chemiczne i kształt drobin

2 lekcje

Elektrochemia

3 lekcje

Charakterystyka najważniejszych pierwiastków

6 lekcji

Stechiometria

9 lekcji

Stężenia

7 lekcji

Kinetyka

1 lekcja

Równowaga chemiczna

2 lekcje

Roztwory elektrolitów

4 lekcje

Termochemia

1 lekcja

Chemia organiczna

22 lekcje
Lekcja 28, Probówka 1

Glin i jego najważniejsze reakcje

Agnieszka 10 października 2024
Postęp lekcji
0% Ukończono

<

Glin (aluminium) jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych pierwiastków chemicznych na kuli ziemskiej. Zajmuje trzecie miejsce po tlenie i krzemie. Należy do grupy borowców. Z uwagi na fakt, że jest metalem aktywnym nie występuje w przyrodzie w stanie wolnym (czysty Al) lecz w postaci różnych związków chemicznych.

Właściwości fizyczne:

  • srebrzysta barwa
  • metaliczny połysk
  • kruchy
  • łamliwy
  • dobrze przewodzi ciepło i prąd elektryczny
  • temperatura topnienia 660 °C
  • temperatura wrzenia 2520 °C
  • gęstość 2,7 g/cm3

Glin posiada jeden trwały izotop: 27Al

Tworzy stopy:

  • duraluminium (95% glinu + Mg, Mn, Cu i Si)
  • magnalium (80% glinu + Mg)
  • silumin (90% Al + Mg)
  • brąz aluminiowy (10% Al + Sn)

Właściwości chemiczne

Aluminotermia

Glin jest reaktywnym pierwiastkiem, który wypiera niektóre metale z ich tlenków. Pozwala to na otrzymywanie metali w stanie wolnym. W wyniku tych reakcji uwalnia się duża ilość ciepła. Proces ten nazywamy aluminotermią lub reakcją termitową. Używa się w niej sproszkowanego, metalicznego glinu i tlenku metalu.

8Al + 3Fe3O4 → 9Fe + 4Al2O3

2Al + Cr2O3 → 2Cr + Al2O3

4Al + 3MnO2 → 3Mn + 2Al2O3

Pasywacja

Glin jest metalem ulegającym pasywacji. W warunkach tlenowych np. pod wpływem tlenu, który jest zawarty w powietrzu pokrywa się on cienką warstwą tlenku glinu, która uniemożliwia jego dalsze utlenianie. Można ten proces zobrazować równaniem reakcji:

4Al + 3O2 → 2Al2O3

Pasywacja glinu zachodzi również w kontakcie z kwasami utleniającymi np. stężonym kwasem azotowym (V), co można zobrazować poniższym równaniem reakcji:

2Al + 6HNO3 (st.) → Al2O3 + 6NO2 + 3H2O

Z uwagi na to, że glin reagując ze stężonym kwasem azotowym (V) ulega pasywacji, wykorzystuje się aluminiowe cysterny do transportu tego właśnie kwasu.

Glin ulega pasywacji reagując także ze stężonym kwasem siarkowym (VI):

2Al + 3H2SO4 (stężony) → Al2O3 + 3SO2 + 3H2O

Zauważ, że w przedstawionych powyżej równaniach reakcji powstają tlenki: NO2 o brunatnej barwie i SO2 o ostrym duszącym zapachu. Jednak z uwagi na to, że te reakcje zachodzą na jednoatomowej warstwie glinu nie będziemy widzieć objawów tych reakcji. Zwyczajnie zachodzą w zbyt małym stopniu aby ilość wydzielających się produktów czy roztwarzanie glinu było zauważalne dla naszych oczu. W związku z tym w obserwacjach zapisujemy “brak objawów reakcji”. Ponadto powyższe równania reakcji pasywacji glinu również można zapisać w następujący sposób:

2Al + 6HNO3 (st.) → pasywacja lub reakcja nie zachodzi

2Al + 3H2SO4 (stężony) → pasywacja lub reakcja nie zachodzi

Pamiętaj! Glin z kwasami nieutleniającymi, w tym z kwasami beztlenowymi nie ulega pasywacji. W reakcjach z tymi kwasami powstają odpowiednie sole oraz wodór.

2Al + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2

Reakcja glinu z wodnymi roztworami zasad

Glin reaguje z roztworami zasad tj. KOH, NaOH z utworzeniem odpowiedniej soli kompleksowej. Podczas tej reakcji wydziela się gazowy wodór.

2Al + 2NaOH + 6H2O → 2Na[Al(OH)4] + 3H2

Obserwacji jakich można dokonać podczas eksperymentu to: roztwarzanie się metalu oraz wydzielanie bezbarwnego gazu.

Pamiętaj, że w obserwacjach nigdy nie podaje się nazw ani wzorów związków chemicznych!

G

Subskrybuj nasz kurs online, aby uzyskać dostęp do pełnej treści lekcji.

Jeśli jeszcze nie potrzebujesz subskrypcji, sprawdź koniecznie nasze przykładowe lekcje dostępne zupełnie za darmo!

Powiadom mnie o nowych komentarzach
Powiadom o
8 komentarzy
oceniany
najnowszy najstarszy
Inline Feedbacks
Zobacz wszystkie komentarze