Pytania powtórkowe do lekcji “Sole”

<

Oto pytania, na które powinieneś/aś umieć odpowiedzieć po opanowaniu lekcji “Sole”. Zapisz odpowiedzi na poniższe pytania w zeszycie, a następnie sprawdź swoje odpowiedzi z odpowiedziami zamieszczonymi poniżej. Pytania, na które nie znałeś/aś odpowiedzi zaznacz do powtórki i wróć do nich następnego dnia. Powodzenia! 🙂

Pytania

1. Jak zbudowane są sole?
2. Jakie typy soli wyróżniamy?
3. Jak dysocjują sole?
4. Czy dysocjacja soli jest jednostopniowa czy wielostopniowa?
5. Czy sole średnio i trudno rozpuszczalne w wodzie dysocjują na jony?
6. Czy wszystkie sole to związki jonowe?
7. Jak tworzy się nazwy soli pochodzących od kwasów tlenowych?
8. Jak tworzy się nazwy soli pochodzących od kwasów beztlenowych?
9. Jakimi metodami można otrzymać sole kwasów beztlenowych?
10. Jakimi metodami można otrzymać sole kwasów tlenowych?
11. Jakimi metodami można otrzymać sole amonowe?
12. Jakimi metodami nie można otrzymać soli kwasów beztlenowych?
13. Jakimi metodami nie można otrzymać soli kwasów tlenowych?
14. Jakimi metodami nie można otrzymać soli amonowych?
15. Na czym polega reakcja zobojętniania?
16. Jakie muszą być spełnione warunki, aby zaszła reakcja typu “Metal + Kwas”?
17. Jakie muszą być spełnione warunki, aby zaszła reakcja typu “Metal + Sól”?
18. Jakie muszą być spełnione warunki, aby zaszła reakcja typu “Sól + Kwas”?
19. Jakie muszą być spełnione warunki, aby zaszła reakcja typu “Sól + Zasada”?
20. Jakie muszą być spełnione warunki, aby zaszła reakcja typu “Sól 1 + Sól 2”?
21. Czy metale z I i II grupy wypierają się wzajemnie z soli?
22. Czy mocny kwas może wyprzeć inny mocny kwas z soli?
23. Czy może zajść reakcja, w której powstaną dwa trudno rozpuszczalne produkty?
24. Na czym polega reakcja “niemetal + sól beztlenowa”?
25. Czym się różni równanie cząsteczkowe od równania jonowego i jonowego skróconego?
26. Jaki produkt otrzymamy w wyniku reakcji żelaza z kwasem solnym?
27. Jaki produkt otrzymamy w wyniku reakcji żelaza z chlorem?
28. Jaki produkt otrzymamy w wyniku reakcji chromu z kwasem bromowodorowym?
29. Jaki produkt otrzymamy w wyniku reakcji żelaza z bromem?
30. Jaką barwę ma AgCl?
31. Jaką barwę ma AgI?
32. Jaką barwę ma AgBr?
33. Jaką barwę ma PbI₂?
34. Jaką barwę ma CuS?
35. Jaką barwę ma Ag₂S?
36. Jaką barwę ma CuSO₄ ∙ 5H₂O?
37. Jaką barwę ma bezwodny CuSO₄?
38. Jaką barwę ma BaSO₄?
39. Jaką barwę ma CaCO₃?
40. Jaką barwę ma wodny roztwór FeCl₃?
41. Jaką barwę ma wodny roztwór FeCl₂?
42. Jaką barwę ma wodny roztwór CuCl₂?
43. Jaką barwę ma wodny roztwór ZnCl₂?
44. Jaką barwę ma wodny roztwór CrCl₃?
45. Które sole rozkładają się w wyniku ogrzewania (są nietrwałe termicznie)?

Odpowiedzi

1. Sole to związki chemiczne zbudowane z kationów metali lub jonów amonowych NH₄⁺ oraz anionów reszt kwasowych.
2. Wyróżniamy: sole obojętne, wodorosole, hydroksosole, sole podwójne i sole mieszane, a także hydraty.
3. Sole dysocjują w roztworze wodnym na jony kationu i anionu. Dysocjacja prowadzi do rozpadu na jony metali i reszty kwasowe.
4. Dysocjacja soli obojętnych jest jednostopniowa.
5. Sole trudno rozpuszczalne lub nierozpuszczalne jak najbardziej dysocjują na jony. Rozpuszczalność w wodzie i dysocjacja elektrolityczna to dwa różne procesy. Możemy mieć do czynienia z substancją trudno rozpuszczalną a przy tym jest mocnym elektrolitem. W związku z tym taka substancja w niewielkim stopniu rozpuści się w wodzie, ale ta część, która uległa rozpuszczeniu niemal w 100% zdysocjuje na jony.
6. Większość soli to związki jonowe, ale istnieją również sole o charakterze kowalencyjnym, np. AlCl₃.
7. Nazwy soli kwasów tlenowych tworzy się od nazw kwasów z końcówką „-an”, np. siarczan(VI) od kwasu siarkowego(VI). Do nazwy należy dodać nazwę metalu lub grupy amonowej np. siarczan(VI) (czego?) sodu, węglan (czego?) amonu.
8. Nazwy soli kwasów beztlenowych tworzy się od nazw kwasów z końcówką „-ek”, np. chlorek od kwasu chlorowodorowego. Do nazwy należy dodać nazwę metalu lub grupy amonowej np. chlorek (czego?) sodu, siarczek (czego?) amonu.
9. Sole kwasów beztlenowych można otrzymać w reakcji kwasów beztlenowych z metalami, tlenkami metali, wodorotlenkami i w reakcjach wymiany.
10. Sole kwasów tlenowych otrzymuje się w reakcjach kwasów tlenowych z metalami, tlenkami metali, wodorotlenkami oraz w reakcjach wymiany.
11. Sole amonowe można otrzymać w reakcji wodnego roztworu amoniaku z kwasem, tlenkiem kwasowym, w reakcjach typu sól + sól, kwas + sól, zasada + sól.
12. Sole kwasów beztlenowych nie powstają w reakcjach tlenków kwasowych z zasadami, tlenków kwasowych z tlenkami zasadowymi.
13. Sole kwasów tlenowych nie powstają w reakcjach z kwasami beztlenowymi oraz w reakcjach metal + niemetal.
14. Sole amonowe nie powstają w reakcji metali z kwasami, tlenków metali z zasadami, tlenków metali z tlenkami niemetali, metali z niemetalami.
15. Reakcja zobojętniania polega na reakcji kwasu z zasadą, w wyniku której powstaje sól i woda, a odczyn roztworu staje się bardziej obojętny.
16. Metal musi być bardziej aktywny od wodoru (wg szeregu aktywności), lub w przypadku metali szlachetnych należy użyć kwasu utleniającego.
17. Metal musi być bardziej aktywny niż metal zawarty w soli (wg szeregu aktywności).
18. Reakcja zajdzie, jeśli powstanie trudno rozpuszczalny produkt (osad, gaz lub słaby elektrolit).
19. Reakcja zajdzie, jeśli w wyniku reakcji powstanie trudno rozpuszczalny wodorotlenek lub sól (osad).
20. Reakcja zajdzie, jeśli przynajmniej jeden z produktów reakcji będzie trudno rozpuszczalny (osad).
21. Metale z I i II grupy nie wypierają się wzajemnie z soli, ponieważ są bardzo reaktywne chemicznie i w pierwszej kolejności reagują z wodą.
22. Nie, mocne kwasy nie wypierają się nawzajem z soli, ponieważ mają zbliżone stałe dysocjacji, a w rozcieńczonych wodnych roztworach i moc można uznać za taką samą.
23. Tak, może zajść reakcja, w której powstaną dwa trudno rozpuszczalne produkty, ale nie jest to idealna metoda do otrzymywania któregokolwiek z nich, ponieważ wymagają one rozdzielenia.
24. Niemetale z XVII grupy układu okresowego wypierają się wzajemnie z soli. Najmniej aktywny jest jod, a najbardziej aktywny jest fluor. Np. 2KI + F₂ → 2KF + I₂
25. Równanie cząsteczkowe przedstawia wszystkie substancje w formie neutralnych cząsteczek (także substancje o charakterze jonowym), równanie jonowe pokazuje dysocjację na jony, a jonowe skrócone pokazuje tylko te jony, które uczestniczą w reakcji.
26. W wyniku reakcji żelaza z kwasem solnym powstaje chlorek żelaza(II) (FeCl₂)​ i wodór (H₂)
27. W wyniku reakcji żelaza z chlorem powstaje chlorek żelaza(III) (FeCl₃)
28. W wyniku reakcji chromu z kwasem bromowodorowym powstaje bromek chromu(III) (CrBr₃) wodór.
29. W wyniku reakcji żelaza z bromem powstaje bromek żelaza(III) (FeBr₃)
30. AgCl ma białą barwę.
31. AgI ma barwę żółtą.
32. AgBr ma barwę jasnożółtą.
33. PbI₂​ ma barwę żółtą.
34. CuS ma barwę czarną.
35. Ag₂S ma barwę czarną.
36. CuSO₄ ⋅ 5H₂O ma barwę niebieską.
37. Bezwodny CuSO₄​ ma barwę białą.
38. BaSO₄​ ma barwę białą.
39. CaCO_3​ ma barwę białą.
40. Wodny roztwór FeCl₃​ ma barwę żółtą.
41. Wodny roztwór FeCl₂​ ma barwę zielonkawą.
42. Wodny roztwór CuCl_2​ ma barwę zielono-niebieską.
43. Wodny roztwór ZnCl₂​ jest bezbarwny.
44. Wodny roztwór CrCl₃ ma barwę zieloną.
45. Termicznie nietrwałe są węglany, niektóre sole amonowe, siarczany(IV). Przykład: CaCO₃ rozkłada się na CaO i CO₂​ przy ogrzewaniu.