Pytania powtórkowe do lekcji “Klasyfikacja organizmów”
Agnieszka 13 lipca 2025
Postęp lekcji
0% Ukończono
Pytania
- Dlaczego ludzie klasyfikują organizmy?
- Czym zajmuje się systematyka i jaka jest jej rola w biologii?
- Co to jest takson i jakie cechy posiada system taksonomiczny?
- Czym różni się systematyka od taksonomii?
- Na czym polega hierarchiczność systemu klasyfikacji organizmów?
- Wymień osiem podstawowych kategorii taksonomicznych w przypadku zwierząt.
- Jakie różnice występują w klasyfikacji roślin względem klasyfikacji zwierząt?
- Co to jest gatunek według jednej z najczęściej przyjmowanych definicji?
- Dlaczego ta definicja nie obejmuje wszystkich organizmów?
- Na czym polega nazewnictwo binominalne?
- Jak zapisuje się łacińskie nazwy gatunkowe i co oznaczają ich człony?
- Co to jest holotyp i jaką pełni funkcję?
- Czym różni się nazewnictwo naukowe od zwyczajowego?
- Jakie są główne typy systemów klasyfikacji organizmów?
- Na czym polega systematyka fenetyczna?
- Czym są narządy analogiczne i jaki mają związek z systematyką?
- Jakie znaczenie miało odkrycie DNA dla systematyki?
- Co to jest filogeneza i jakie narzędzie graficzne ją przedstawia?
- Na czym polega filogenetyka molekularna?
- Jak tworzy się taksony w systemie filogenetycznym?
- Czym różni się takson monofiletyczny od parafiletycznego i polifiletycznego?
- Czym jest kladogram i jak go interpretować?
- Jakie są trzy domeny życia?
- Jakie różnice występują między bakteriami, archeowcami a eukariontami?
- Jak działa klucz dwudzielny (dychotomiczny)?
- Na czym polega metoda podziału logicznego i czym różni się od fenetycznej?
- Jakie cechy wykorzystuje się w kluczach dwudzielnych?
- Czy wszystkie klucze są dwudzielne? Uzasadnij.
Odpowiedzi
- Ludzie klasyfikują organizmy, aby uporządkować wiedzę, ułatwić komunikację naukową i rozpoznać potencjalne korzyści lub zagrożenia płynące z obecności danego gatunku.
- Systematyka to dział biologii zajmujący się opisywaniem, klasyfikowaniem i katalogowaniem organizmów. Jej celem jest odtworzenie pokrewieństwa ewolucyjnego.
- Takson to jednostka klasyfikacyjna organizmów. System taksonomiczny jest hierarchiczny i odzwierciedla pokrewieństwo między organizmami.
- Systematyka obejmuje cały proces klasyfikowania, a taksonomia dotyczy reguł i metod nadawania nazw i ustalania klasyfikacji.
- Hierarchiczność oznacza, że wyższe taksony obejmują w sobie niższe – np. rodzina zawiera kilka rodzajów, a rodzaj kilka gatunków.
- Domena, królestwo, typ, gromada, rząd, rodzina, rodzaj, gatunek.
- W przypadku roślin zamiast typu występuje gromada, a zamiast gromady — klasa.
- Gatunek to grupa organizmów zdolnych do krzyżowania się i wydawania płodnego potomstwa.
- Definicja ta nie obejmuje organizmów rozmnażających się bezpłciowo ani gatunków wymarłych, których krzyżowanie jest niemożliwe do zbadania.
- Nazewnictwo binominalne polega na nadaniu gatunkowi nazwy dwuczłonowej: pierwszy człon to nazwa rodzajowa, drugi to epitet gatunkowy.
- Nazwy łacińskie zapisujemy kursywą. Pierwszy człon piszemy wielką literą, a drugi małą.
- Holotyp to wzorcowy okaz gatunku, opisany w publikacji naukowej i przechowywany w instytucji badawczej.
- Nazwy naukowe są standaryzowane i uniwersalne, a zwyczajowe – lokalne, co może prowadzić do nieporozumień.
- Systemy sztuczne opierają się na podobieństwie zewnętrznym, a naturalne – na pokrewieństwie ewolucyjnym.
- Systematyka fenetyczna klasyfikuje organizmy na podstawie ogólnego podobieństwa fenotypów.
- Narządy analogiczne to narządy o podobnej funkcji, ale innym pochodzeniu ewolucyjnym — np. płetwa rekina i delfina.
- Dzięki rozwojowi genetyki możliwe stało się tworzenie systemów filogenetycznych opartych na analizie DNA i białek.
- Filogeneza to droga rozwoju rodowego organizmów. Przedstawiana jest na drzewie filogenetycznym.
- Filogenetyka molekularna to dział systematyki badający pokrewieństwo na podstawie analizy sekwencji DNA i białek.
- W systemie filogenetycznym taksony tworzy się w oparciu o analizę molekularną i stopień pokrewieństwa.
- Monofiletyczne obejmują wspólnego przodka i wszystkich potomków, parafiletyczne – tylko część, a polifiletyczne – organizmy z różnych przodków.
- Kladogram przedstawia pochodzenie taksonów w formie rozgałęzień; nie pokazuje jednak czasu ani tempa zmian.
- Archaea, Bacteria i Eukarya to trzy główne domeny życia.
- Bakterie i archeowce są prokariontami, ale różnią się m.in. budową błon i obecnością histonów. Eukarionty mają jądro i organelle.
- Klucz dwudzielny prowadzi użytkownika przez kolejne pytania z dwiema opcjami, aż do oznaczenia gatunku.
- Podział logiczny zaczyna się od taksonów wyższych i prowadzi do niższych. Fenetyczna działa odwrotnie — od cech szczegółowych do ogólnych.
- W kluczach dwudzielnych analizuje się pojedyncze cechy, np. układ liści, rodzaj owłosienia, budowę igieł.
- Nie, istnieją też klucze wielodzielne, ale klucze dwudzielne są najczęściej stosowane ze względu na czytelność i prostotę.
G
Subskrybuj nasz kurs online, aby uzyskać dostęp do pełnej treści lekcji.
Jeśli jeszcze nie potrzebujesz subskrypcji, sprawdź koniecznie nasze przykładowe lekcje dostępne zupełnie za darmo!
Powiadom mnie o nowych komentarzach
Zaloguj się
Zaloguj się, aby komentować
0 komentarzy
oceniany