Pytania powtórkowe do lekcji “Organella i inne elementy komórki”

<

Poniżej czekają na Ciebie pytania powtórkowe do lekcji “Organella i inne elementy komórki”. Odpowiedz na nie, a następnie sprawdź swoje odpowiedzi! Powodzenia 🙂

Pytania

1. Co to jest organellum?
2. Jakie są różnice między cytoplazmą a cytozolem?
3. Jakie są główne cechy komórek prokariotycznych?
4. Co to jest nukleoid?
5. Jakie błędy są często popełniane przy opisie DNA bakterii?
6. Jakie organella występują w komórkach eukariotycznych?
7. Jakie są różnice między komórką zwierzęcą a roślinną?
8. Jakie są kluczowe różnice między komórką grzybową a roślinną?
9. Dlaczego ważne jest, aby przy rozpoznawaniu typu komórki zwracać uwagę na obecność cech, a nie ich brak?
10. Co to jest kompartmentacja?
11. Jakie cechy wspólne mają wszystkie komórki, niezależnie od ich typu?
12. Jakie są kluczowe różnice między komórkami prokariotycznymi a eukariotycznymi?
13. Z czego zbudowana jest ściana komórkowa u bakterii i jak różni się od budowy ściany komórkowej w komórkach roślinnych i grzybowych?
14. Jakie struktury są obecne tylko w komórkach eukariotycznych, a nie występują w komórkach prokariotycznych?
15. Jakie są różnice dotyczące wakuoli w komórkach roślinnych, grzybowych i zwierzęcych?
16. Jakie organelle są charakterystyczne dla komórek zwierzęcych, ale nie występują w komórkach roślinnych?
17. Czym różni się komórka bezjądrowa od komórki bezjądrzastej?
18. Dlaczego rybosomy są obecne w każdej komórce?
19. Jakie zmiany zachodzą w komórkach eukariotycznych w wyniku specjalizacji?
20. Jaką funkcję pełni jądro komórkowe w komórce eukariotycznej?
21. Co to jest transkrypcja i gdzie zachodzi w komórce eukariotycznej?
22. Jakie rodzaje RNA powstają w procesie transkrypcji i jakie mają funkcje?
23. Czym jest translacja i gdzie ma miejsce w komórce?
24. Jakie funkcje pełni otoczka jądrowa i co znajduje się w jej obrębie?
25. Co znajduje się w kariolimfie (nukleoplazmie) jądra komórkowego?
26. Jakie są różnice między euchromatyną a heterochromatyną w jądrze komórkowym?
27. Co to jest jąderko i jaką funkcję pełni?
28. Jakie substancje są transportowane do i z jądra komórkowego przez pory jądrowe?
29. Jakie są różnice między chromosomami eukariotycznymi a chromosomem bakteryjnym?
30. Jaka jest funkcja mitochondriów w komórce?
31. Jakie są różnice między błoną zewnętrzną a wewnętrzną mitochondrium?
32. Dlaczego mitochondria są rozmieszczone w komórce w pobliżu miejsc o dużym zapotrzebowaniu na energię?
33. Dlaczego sformułowanie “mitochondria wytwarzają energię” jest niepoprawne?
34. W jakich komórkach znajdziemy największą liczbę mitochondriów?
35. Jakie plastydy mogą przekształcać się w inne typy plastydów?
36. Czym różnią się chloroplasty, chromoplasty i leukoplasty?
37. Jak zbudowany jest chloroplast?
38. Co mówi teoria endosymbiozy o pochodzeniu mitochondriów i plastydów?
39. Jakie organella komórkowe tworzą system błon wewnętrznych?
40. Czy peroksysomy są częścią systemu błon wewnętrznych?
41. Jakie funkcje pełni szorstka siateczka śródplazmatyczna (RER)?
42. Czym są chaperony i jaką pełnią funkcję?
43. Co się dzieje z białkami, które nie mogą być naprawione przez chaperony?
44. Jakie białka są syntezowane na szorstkiej siateczce śródplazmatycznej?
45. Jaka jest podstawowa różnica między siateczką śródplazmatyczną szorstką a siateczką śródplazmatyczną gładką?
46. Jakie funkcje pełni siateczka śródplazmatyczna gładka?
47. Czym jest aparat Golgiego i jakie pełni funkcje?
48. Jakie funkcje pełnią lizosomy?
49. Skąd rybosomy “wiedzą”, które białka powinny być syntezowane na siateczce śródplazmatycznej szorstkiej?
50. Jakie komórki mają szczególnie dobrze rozwiniętą szorstką siateczkę śródplazmatyczną i dlaczego?
51. Jakie organella komórkowe biorą udział w syntezie białek w komórkach eukariotycznych?
52. Gdzie w komórce znajduje się informacja genetyczna niezbędna do syntezy białek?
53. Co to jest transkrypcja i gdzie zachodzi?
54. Czym jest translacja i gdzie się odbywa?
55. Jakie organella biorą udział w modyfikacji białek po syntezie?
56. Jaką rolę pełni peptyd sygnałowy w syntezie insuliny?
57. Co dzieje się z proinsuliną w aparacie Golgiego?
58. W jaki sposób insulina jest uwalniana z komórki?
59. Dlaczego synteza białek wymaga dostarczenia energii i skąd pochodzi ta energia?
60. Jakie są główne funkcje wakuoli w komórkach roślinnych?
61. Czym jest tonoplast i jaka jest jego funkcja?
62. Co to jest autofagia i jaką rolę pełni w komórkach roślinnych?
63. Jakie substancje są przechowywane w wakuolach roślinnych?
64. Jaką funkcję pełnią glikozydy i alkaloidy przechowywane w wakuolach?
65. Jakie funkcje pełnią wodniczki tętniące u protistów słodkowodnych?
66. Dlaczego wakuola odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu turgoru komórki roślinnej?
67. Dlaczego wodniczki tętniące są niezbędne dla protistów takich jak pantofelek?
68. Jakie substancje szkodliwe dla cytoplazmy komórki są magazynowane w wakuolach?
69. Czym jest protoplast?
70. Czym jest protoplazma?
71. Czym jest cytoplazma?
72. Czym jest cytozol?
73. Co jest głównym składnikiem cytozolu i jakie substancje są w nim zawieszone?
74. Jakie są różnice w składzie jonowym cytozolu i płynu zewnątrzkomórkowego?
75. Jakie białka tworzą cytoszkielet i jakie są ich główne funkcje?
76. Jakie są funkcje filamentów aktynowych?
77. Czym charakteryzują się filamenty pośrednie i jaka jest ich główna funkcja?
78. Jakie funkcje pełnią mikrotubule w komórce?
79. Jakie są różnice między rzęskami a wiciami w komórkach eukariotycznych?
80. Jakie organizmy posiadają ścianę komórkową i co jest głównym jej składnikiem w poszczególnych grupach organizmów?
81. Jakie funkcje pełni ściana komórkowa w komórkach roślinnych?
82. Z jakich składników zbudowana jest ściana komórkowa komórek roślinnych?
83. Co to są mikrofibryle i jak powstają?
84. Jakie są różnice między pierwotną a wtórną ścianą komórkową?
85. Jakie substancje mogą inkrustować lub adkrustować ścianę komórkową i jakie mają one funkcje?
86. Co to jest blaszka środkowa i jaka jest jej rola?
87. Czym są plazmodezmy i jakie mają znaczenie?
88. Jakie są odpowiedniki plazmodezm w komórkach zwierzęcych i jakie pełnią funkcje?
89. Jakie znaczenie ma przepuszczalność ściany komórkowej dla funkcjonowania komórki?

Odpowiedzi

1. Organellum to każda struktura występująca w cytoplazmie komórki, która jest wyspecjalizowana w pełnieniu określonej funkcji. Może być oddzielona od cytozolu błoną cytoplazmatyczną lub nie.
2. Cytozol to cytoplazma podstawowa, płynna część cytoplazmy, w której zawieszone są organella. Cytoplazma to cała zawartość komórki, z wyjątkiem jądra komórkowego, obejmująca cytozol i organella.
3. Komórki prokariotyczne nie mają jądra komórkowego. Zamiast niego mają nukleoid, czyli obszar w cytozolu, gdzie znajduje się materiał genetyczny w postaci kolistej cząsteczki DNA (genoforu) połączonej z białkami niehistonowymi. Mają także plazmidy oraz ścianę komórkową zbudowaną z mureiny.
4. Nukleoid to obszar w komórkach prokariotycznych, w którym zlokalizowany jest materiał genetyczny (chromosom bakteryjny/genofor) w cytozolu.
5. Często myli się kształt cząsteczki DNA bakterii, opisując ją jako kulistą zamiast kolistą. Uczniowie mogą też błędnie wskazywać, że DNA znajduje się w genoforze lub plazmidach, zamiast wskazywać na cytozol jako lokalizację materiału genetycznego.
6. Komórki eukariotyczne zawierają jądro komórkowe, mitochondria, siateczkę śródplazmatyczną szorstką i gładką, aparat Golgiego, lizosomy, peroksysomy, wakuole (w komórkach zwierzęcych wodniczki pokarmowe), oraz centrosomy i rybosomy, które nie są otoczone błoną.
7. Komórki roślinne mają ścianę komórkową z celulozy, dużą wakuolę centralną i chloroplasty, które przeprowadzają fotosyntezę. Komórki zwierzęce mają ścianę komórkową i lizosomy, ale nie mają chloroplastów.
8. Komórki grzybowe mają ścianę komórkową z chityny, podczas gdy komórki roślinne mają ścianę komórkową z celulozy. Komórki grzybowe nie mają chloroplastów, które są obecne w komórkach roślinnych. Komórki grzybowe również nie mają lizosomów, które są obecne w komórkach zwierzęcych.
9. Brak cechy nie jest cechą charakterystyczną i nie może być używany do identyfikacji typu komórki. Należy skupić się na obecności określonych struktur, które jednoznacznie identyfikują typ komórki.
10. Kompartmentacja to podział wnętrza komórki eukariotycznej na różne przedziały (kompartmenty), w których mogą panować różne warunki chemiczne, umożliwiające jednoczesne zachodzenie różnych procesów biochemicznych. Komórki prokariotyczne nie mają kompartmentacji, a ich struktura jest mniej złożona.
11. Wszystkie komórki, zarówno prokariotyczne, jak i eukariotyczne, mają błonę komórkową, materiał genetyczny w postaci DNA, cytozol oraz rybosomy.
12. Komórki eukariotyczne są zazwyczaj większe i mają jądro komórkowe, podczas gdy komórki prokariotyczne nie mają jądra. Eukariotyczne komórki mają też kompartmentację, czyli podział na różne przedziały w komórce, czego brak w komórkach prokariotycznych.
13. Ściana komórkowa bakterii jest zbudowana z mureiny (peptydoglikanu). W komórkach roślinnych ściana komórkowa jest zbudowana z celulozy, a w komórkach grzybowych z chityny.
14. Struktury obecne tylko w komórkach eukariotycznych to jądro komórkowe, mitochondria, siateczka śródplazmatyczna (szorstka i gładka), aparat Golgiego oraz lizosomy. Peroksysomy występują praktycznie we wszystkich komórkach eukariotycznych.
15. Wakuole występują głównie w komórkach roślinnych i grzybowych, pełniąc funkcje magazynujące i degradacyjne. W komórkach zwierzęcych, wakuole nazywane są wodniczkami i mają różne funkcje, często związane z trawieniem i usuwaniem odpadów.
16. Charakterystyczne dla komórek zwierzęcych są lizosomy oraz centrosomy.
17. Komórki bezjądrowe to komórki prokariotyczne, które nigdy nie posiadały jądra komórkowego. Komórki bezjądrzaste to komórki eukariotyczne, które na wcześniejszych etapach rozwoju miały jądro, ale je utraciły np. jak krwinki czerwone.
18. Rybosomy są obecne w każdej komórce, ponieważ odpowiadają za syntezę białek, które są niezbędne do życia wszystkich organizmów.
19. W wyniku specjalizacji komórki mogą tracić niektóre organella, co pozwala im lepiej pełnić swoje specyficzne funkcje. Na przykład, krwinki czerwone tracą jądro i mitochondria, aby efektywniej transportować tlen.
20. Jądro komórkowe pełni rolę centrum sterowania komórką, regulując jej metabolizm i kontrolując większość procesów życiowych, takich jak podział komórki oraz syntezę białek na podstawie informacji zawartej w DNA.
21. Transkrypcja to proces przepisywania informacji z DNA na różne rodzaje RNA (rRNA, mRNA, tRNA). W komórkach eukariotycznych transkrypcja zachodzi w jądrze komórkowym.
22. W procesie transkrypcji powstają: rRNA (rybosomowy RNA), który jest składnikiem rybosomów, mRNA (matrycowy RNA), który przenosi informację genetyczną z DNA do rybosomów, tRNA (transportowy RNA), które transportuje aminokwasy do rybosomów podczas translacji.
23. Translacja to proces tłumaczenia sekwencji nukleotydów w mRNA na sekwencję aminokwasów w białku. Translacja zachodzi w cytoplaźmie komórki, przy udziale rybosomów.
24. Otoczka jądrowa oddziela wnętrze jądra komórkowego od cytozolu i zawiera pory jądrowe, które umożliwiają transport substancji między jądrem komórkowym a cytoplazmą. W obrębie otoczki jądrowej znajduje się również przestrzeń okołojądrowa, która pozostaje w ciągłości z siateczką śródplazmatyczną szorstką.
25. Kariolimfa (nukleoplazma) wypełnia jądro komórkowe i zawiera różne białka enzymatyczne, RNA oraz chromatynę, która składa się z DNA nawiniętego na białka histonowe.
26. Euchromatyna ma luźniejszą strukturę i jest aktywnie odczytywana, co ułatwia dostęp do informacji genetycznej. Heterochromatyna jest bardziej upakowana i zazwyczaj nie jest aktywnie odczytywana w danej komórce.
27. Jąderko to zagęszczenie chromatyny w jądrze, w którym zachodzi synteza rRNA. Jąderko produkuje podjednostki rybosomów, które są transportowane do cytoplazmy, gdzie łączą się w pełne rybosomy.
28. Do jądra komórkowego transportowane są białka (np. histony, enzymy replikacyjne, transkrypcyjne), nukleotydy oraz ATP. Jądro komórkowe opuszczają m.in. podjednostki rybosomowe, tRNA oraz mRNA. DNA nie opuszcza jądra komórkowego.
29. Chromosomy eukariotyczne są liniowymi cząsteczkami DNA połączonymi z białkami histonowymi, podczas gdy chromosom bakteryjny jest kolistą cząsteczką DNA połączoną z białkami niehistonowymi.
30. Są centrami energetycznymi komórki, odpowiadającymi za oddychanie tlenowe, w którym uwalniana jest energia magazynowana w postaci ATP.
31. Błona zewnętrzna jest gładka i przepuszczalna, natomiast błona wewnętrzna jest pofałdowana, tworzy grzebienie mitochondrialne i jest selektywnie przepuszczalna.
32. Matrix mitochondrialna, inaczej macierz, to płynne wnętrze mitochondrium, które zawiera enzymy niezbędne do cyklu Krebsa, rybosomy oraz koliste cząsteczki DNA.
33. ATP produkowane przez mitochondria szybko się rozkłada, dlatego mitochondria muszą być blisko miejsc, gdzie energia jest najbardziej potrzebna, aby dostarczać ją efektywnie.
34. Energia nie może być wytworzona ani zniszczona; można ją jedynie przekształcać z jednej formy w inną. Zamiast tego można napisać, że mitochondria dostarczają energię lub że w mitochondriach powstaje ATP.
35. W komórkach o dużym zapotrzebowaniu energetycznym, na przykład w hepatocytach (komórkach wątroby) oraz komórkach pełniących funkcje wydzielnicze lub produkujących duże ilości enzymów.
36. Chloroplasty i chromoplasty mogą przekształcać się w siebie nawzajem, a leukoplasty i etioplasty mogą przekształcać się w chloroplasty pod wpływem światła.
37. Chloroplasty zawierają chlorofil i przeprowadzają fotosyntezę; chromoplasty zawierają karotenoidy (żółte, pomarańczowe i czerwone barwniki) i nadają barwę kwiatom oraz owocom; leukoplasty są bezbarwne i magazynują substancje zapasowe, np. skrobię (amyloplasty) lub tłuszcze (elajoplasty).
38. Chloroplast jest otoczony dwoma błonami, zewnętrzną i wewnętrzną, między którymi znajduje się przestrzeń międzybłonowa. Wnętrze chloroplastu, czyli stroma, zawiera rybosomy, chloroplastowy DNA, ziarna skrobi oraz tylakoidy, które są strukturami związanymi z fotosyntezą.
39. Teoria endosymbiozy sugeruje, że mitochondria i plastydy pochodzą od prokariota, które zostały wchłonięte przez inną, większą komórkę. Zamiast zostać strawione, zaczęły one współpracować z komórką, stając się jej symbiontami, a z czasem przekształciły się w organella.
40. System błon wewnętrznych tworzą: siateczka śródplazmatyczna (gładka i szorstka), otoczka jądrowa, aparat Golgiego, lizosomy i wakuole.
41. Kwestia przynależności peroksysomów do systemu błon wewnętrznych jest dyskusyjna. Większość naukowców traktuje je jako odrębne organella, choć mają pewne podobieństwa do innych struktur systemu błon.
42. Szorstka siateczka śródplazmatyczna uczestniczy w syntezie białek, głównie tych przeznaczonych na eksport z komórki. Rybosomy na jej powierzchni syntezują białka, które następnie przechodzą do światła siateczki, gdzie są fałdowane i poddawane modyfikacjom potranslacyjnym.
43. Chaperony to białka opiekuńcze, które ułatwiają prawidłowe fałdowanie innych białek, zapewniając im odpowiednią konformację. Mogą również naprawiać nieprawidłowo sfałdowane białka.
44. Białka, które nie mogą być naprawione, są niszczone w proteasomach. Proteasom rozkłada je na mniejsze fragmenty po uprzednim oznaczeniu przez ubikwitynę.
45. Na szorstkiej siateczce śródplazmatycznej syntezowane są białka przeznaczone na eksport z komórki, enzymy aparatu Golgiego, lizosomów, wakuol oraz białka błonowe.
46. Szorstka siateczka śródplazmatyczna ma rybosomy na swojej powierzchni i uczestniczy w syntezie białek, natomiast gładka siateczka śródplazmatyczna nie posiada rybosomów i uczestniczy głównie w syntezie lipidów oraz magazynowaniu jonów wapnia. Gładka siateczka śródplazmatyczna (SER) jest odpowiedzialna za syntezę lipidów, magazynowanie jonów wapnia w mięśniach oraz detoksykację substancji szkodliwych w wątrobie.
47. Aparat Golgiego to organellum składające się z spłaszczonych cystern, które modyfikuje, sortuje i transportuje białka oraz lipidy do ich docelowych miejsc. Uczestniczy również w syntezie pektyn i hemiceluloz w komórkach roślinnych.
48. Lizosomy zawierają enzymy hydrolityczne, które rozkładają białka, węglowodany, lipidy i kwasy nukleinowe, biorąc udział w trawieniu wewnątrzkomórkowym.
49. Rybosomy kierowane są na siateczkę śródplazmatyczną szorstką przez obecność peptydu sygnałowego w syntetyzowanym białku. Peptyd ten jest rozpoznawany przez białka obecne w cytozolu, które wiążą się z receptorem na siateczce.
50. Komórki wydzielnicze, takie jak komórki beta trzustki, mają dobrze rozwiniętą szorstką siateczkę śródplazmatyczną, ponieważ produkują duże ilości białek na eksport, np. hormon insulinę.
51. W syntezie białek biorą udział: jądro komórkowe, rybosomy, siateczka śródplazmatyczna szorstka, aparat Golgiego oraz mitochondria.
52. Informacja genetyczna znajduje się w jądrze komórkowym.
53. Transkrypcja to proces przepisywania informacji genetycznej z DNA na mRNA, który zachodzi w jądrze komórkowym. mRNA przenosi informację genetyczną z jądra komórkowego do cytoplazmy, gdzie łączy się z rybosomami, umożliwiając syntezę białka.
54. Translacja to proces tłumaczenia kolejności nukleotydów na kolejność aminokwasów w białku, który odbywa się w rybosomach w cytoplazmie.
55. W modyfikacji białek biorą udział siateczka śródplazmatyczna szorstka oraz aparat Golgiego.
56. Peptyd sygnałowy kieruje powstające białko do światła siateczki śródplazmatycznej szorstkiej, gdzie rozpoczyna się jego modyfikacja.
57. W aparacie Golgiego proinsulina trafia do pęcherzyków, gdzie odpowiednie enzymy proteolityczne odcinają od niej fragment łańcucha, tworząc aktywną insulinę.
58. Insulina jest uwalniana z komórki przez proces egzocytozy, w którym pęcherzyk z insuliną zlewa się z błoną komórkową, uwalniając hormon na zewnątrz.
59. Synteza białek wymaga dostarczenia znacznej ilości energii, która pochodzi z ATP produkowanego w mitochondriach.
60. Wakuola w komórkach roślinnych pełni funkcje magazynowania wody, jonów, substancji zapasowych (węglowodanów, tłuszczów, białek) oraz ubocznych produktów metabolizmu. Reguluje gospodarkę wodną komórki, utrzymuje turgor (jędrność) komórki oraz przechowuje substancje obronne.
61. Tonoplast to błona otaczająca wakuolę w komórkach roślinnych. Reguluje transport substancji między wakuolą a cytoplazmą, w tym napływ wody do wakuoli.
62. Autofagia to proces, w którym komórka trawi swoje własne uszkodzone lub zbędne białka i organelle. W komórkach roślinnych wakuole lityczne mogą uczestniczyć w autofagii, odzyskując materiały z obumierających struktur komórkowych.
63. W wakuolach roślinnych przechowywane są woda, jony, węglowodany, tłuszcze, aminokwasy, białka (np. ziarna aleuronowe), kryształy szczawianu wapnia, garbniki, glikozydy (flawony i antocyjany) oraz alkaloidy.
64. Glikozydy nadają barwy owocom i kwiatom, co pomaga przyciągać zwierzęta zapylające i rozprzestrzeniające nasiona. Alkaloidy i garbniki pełnią funkcje obronne, odstraszając roślinożerców i chroniąc roślinę przed patogenami.
65. Wodniczki tętniące pełnią funkcję osmoregulacyjną, usuwając nadmiar wody z komórki protistów, co zapobiega pęknięciu komórki w środowisku hipotonicznym, takim jak słodka woda.
66. Wakuola gromadzi wodę i substancje osmotycznie czynne, co powoduje napływ wody do jej wnętrza. Nacisk wakuoli na ścianę komórkową zapewnia jędrność komórki, co jest istotne dla struktury i funkcji tkanek roślinnych.
67. Wodniczki tętniące usuwają nadmiar wody, która stale napływa do komórki pantofelka w środowisku hipotonicznym, zapobiegając pęknięciu komórki z powodu nadmiernego napływu wody.
68. W wakuolach magazynowane są substancje takie jak garbniki, glikozydy i alkaloidy, które mogłyby być szkodliwe dla cytoplazmy, ale pełnią ważne funkcje ochronne dla rośliny.
69. Protoplast to część komórki oddzielona od środowiska zewnętrzną błoną komórkową.
70. Protoplazma to cała zawartość komórki wypełniająca protoplast, z wyłączeniem ściany komórkowej.
71. Cytoplazma to część protoplazmy poza jądrem komórkowym w komórkach eukariotycznych, a cała protoplazma w komórkach prokariotycznych.
72. Cytozol jest płynnym składnikiem cytoplazmy, w którym zawieszone są organelle.
73. Głównym składnikiem cytozolu jest koloidalny roztwór wodny bogaty w białka oraz inne substancje organiczne i nieorganiczne, takie jak jony. Zawieszone są w nim organelle komórkowe.
74. W cytozolu dominują aniony białkowe i kationy potasu, natomiast w płynie zewnątrzkomórkowym dominują aniony chlorkowe i kationy sodu.
75. Cytoszkielet składa się z filamentów aktynowych (mikrofilamentów), filamentów pośrednich oraz mikrotubul. Jego funkcje to m.in. utrzymywanie kształtu komórki, rozmieszczenie organelli, umożliwienie ruchu komórki, przemieszczanie się pęcherzyków w komórce, udział w podziałach komórkowych oraz tworzenie połączeń między komórkami.
76. Filamenty aktynowe odpowiadają za ruch cytozolu i organelli, uczestniczą w procesie fagocytozy, umożliwiają ruch pełzakowaty komórek, biorą udział w skurczach mięśni oraz w podziale komórek zwierzęcych.
77. Filamenty pośrednie są zbudowane z białek fibrylarnych, głównie keratyn, i charakteryzują się dużą wytrzymałością mechaniczną. Ich główną funkcją jest wzmacnianie komórki i ochrona przed uszkodzeniami mechanicznymi.
78. Mikrotubule utrzymują organelle w odpowiednich miejscach, biorą udział w podziale komórki (tworzą wrzeciono podziałowe), tworzą szlaki transportu wewnątrzkomórkowego, budują rusztowanie rzęsek i wici oraz umożliwiają ich ruch.
79. Rzęski są krótsze, występują w większej liczbie, natomiast wici są dłuższe i występują pojedynczo lub w mniejszej liczbie. Obie struktury mają podobną wewnętrzną budowę z mikrotubul, ale różnią się długością i funkcją.
80. Bakterie: głównym składnikiem ściany komórkowej jest mureina, grzyby: ściana komórkowa zawiera głównie chitynę, rośliny: ściana komórkowa zbudowana jest z celulozy, protisty z ścianą komórkową: głównym składnikiem ściany jest również celuloza.
81. W komórkach roślinnych ściana komórkowa pełni następujące funkcje: nadaje komórce kształt, chroni przed wnikaniem drobnoustrojów chorobotwórczych, chroni przed uszkodzeniami mechanicznymi, zapobiega pękaniu komórki w środowisku hipotonicznym poprzez wywieranie ciśnienia na protoplast, co ogranicza wchłanianie nadmiernej ilości wody, bierze udział w transporcie wody w roślinach.
82. Celuloza: główny składnik, tworzący mikrofibryle, hemicelulozy i pektyny: polisacharydy wypełniające przestrzenie między mikrofibrylami, tworzące macierz, białka: w tym enzymy biorące udział w syntezie związków takich jak kutyna, suberyna i lignina.
83. Mikrofibryle to wiązki równolegle ułożonych łańcuchów celulozowych. Powstają, gdy łańcuchy celulozy łączą się ze sobą za pomocą wiązań wodorowych, tworząc struktury w ścianie komórkowej.
84. Pierwotna ściana komórkowa: cienka, elastyczna, dominuje w niej woda, hemicelulozy i pektyny, a zawartość celulozy wynosi kilkanaście procent masy ściany. Umożliwia wzrost komórek. Wtórna ściana komórkowa: grubsza, mniej elastyczna, zawiera więcej włókien celulozowych, a mniej wody, hemiceluloz, pektyn i białek. Odkłada się od wewnątrz pierwotnej ściany, zmniejszając objętość protoplastu.
85. Kutyna: tworzy kutykulę, chroniącą rośliny przed nadmiernym wyparowywaniem wody, suberyna: obecna w komórkach korka, chroni starsze części roślin, lignina: występuje w komórkach drewna, nadając im twardość i wytrzymałość.
86. Blaszka środkowa to warstwa pektyn, łącząca ściany komórkowe sąsiadujących komórek roślinnych. Umożliwia połączenie komórek w zwarte tkanki.
87. Plazmodezmy to pasma cytoplazmy przechodzące przez jamki w ścianie komórkowej, umożliwiające transport substancji między komórkami. Siateczka śródplazmatyczna gładka również przechodzi przez te połączenia; połączenia szczelinowe: umożliwiają przemieszczanie się substancji, takich jak jony, między komórkami. Połączenia zamykające: zapewniają ścisłe przyleganie komórek, uszczelniając warstwę komórek.
88. Desmosomy łączą komórki na niewielkiej powierzchni, zapewniając wytrzymałość mechaniczną.
89. Przepuszczalność ściany komórkowej umożliwia wymianę substancji między protoplastem a otoczeniem. Ściana musi być przepuszczalna dla tlenu, dwutlenku węgla i wody, aby komórka mogła funkcjonować. Jeśli substancje adkrustujące lub inkrustujące ścianę są nieprzepuszczalne, może to prowadzić do obumarcia protoplastu.