Zadanie 37, informator maturalny formuła 2023
W analizie potencjometrycznej wykorzystuje się zależność potencjału odpowiednich elektrod od stężenia jonów oznaczanych. Pomiary potencjometryczne polegają na mierzeniu SEM ogniwa zestawionego z dwóch półogniw: tzw. elektrody wskaźnikowej, zanurzonej w badanym roztworze, oraz tzw. elektrody odniesienia, zanurzonej w roztworze o niezmiennym składzie, której potencjał w warunkach pomiaru pozostaje stały.
Rozróżnia się dwa główne typy elektrod. Elektrody pierwszego rodzaju to elektrody odwracalne względem kationu: są zbudowane z metalu i są w równowadze z roztworem zawierającym jony tego metalu (M oznacza symbol metalu):
M(s) + ⇄ M𝑛+(aq) + 𝑛e–
Elektrody drugiego rodzaju są odwracalne względem anionu, tworzącego z metalem elektrody trudno rozpuszczalny związek. Elektrodą drugiego rodzaju jest elektroda halogenosrebrowa. Działanie tej elektrody opisuje równanie (X oznacza symbol halogenu):
AgX(s) + e– ⇄ Ag(s) + X–(aq)
Na podstawie: W. Szczepaniak, Metody instrumentalne w analizie chemicznej, Warszawa 2008
oraz A. Skoog, D.M. West, F.J. Holler, S.R. Crouch, Podstawy chemii analitycznej, Warszawa 2007.
Przykładem elektrody halogenosrebrowej jest elektroda chlorosrebrowa:
Na podstawie: E. Generalic, https://glossary.periodni.com/glossary.php?en=silver%2Fsilver-chloride+electrode
[dostęp: 15.07.2020]
Działanie elektrody chlorosrebrowej opisuje równanie:
AgCl(s) + e- ⇄ Ag(s) + Cl- (aq)
Potencjał tej elektrody zależy od stężenia jonów chlorkowych w roztworze, który stanowi jej element, i wyraża się równaniem: EAg/AgCl = E0 Ag/AgCl - 0,059logCl_ (w temperaturze 298 K). Przygotowano dwie elektrody chlorosrebrowe: elektroda I zawierała wodny roztwór chlorku potasu o stężeniu równym 0,10 mol ∙ dm–3 , a elektroda II – wodny roztwór tej samej soli o stężeniu równym 0,01 mol ∙ dm–3
Rozstrzygnij, która elektroda chlorosrebrowa (I czy II) ma – w tej samej temperaturze – wyższy potencjał. Odpowiedź uzasadnij.
Rozstrzygnięcie: ......................................................................................................................
Uzasadnienie: ..........................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Rozstrzygnięcie: II.
Uzasadnienie:
Potencjał elektrody chlorosrebrowej zależy od stężenia jonów chlorkowych w roztworze, zgodnie z równaniem: EAg/AgCl = E0 Ag/AgCl – 0,059logCl_ (w temperaturze 298 K). Wartość logCl_ jest tym większa, im większe jest stężenie jonów chlorkowych, więc im większe stężenie jonów chlorkowych, tym niższa wartość potencjału elektrody.
ALBO
W roztworze I cCl_ =0,10 mol ∙ dm−3, więc
EAg/AgCl = E0 Ag/AgCl – 0,059logCl_ = E0 Ag/AgCl – 0,059log10-1 = E0 Ag/AgCl + 0,059
W roztworze II cCl_ = 0,01 mol ∙ dm−3, więc
EAg/AgCl = E0 Ag/AgCl – 0,059logCl_ = E0 Ag/AgCl – 0,059log10-2 = E0 Ag/AgCl + 0,118 ⇒
E0 Ag/AgCl + 0,118 > E0 Ag/AgCl + 0,059
Załóż bezpłatne konto, aby uzyskać dostęp do rozwiązania tego zadania.