Zadanie 30, informator maturalny formuła 2023
Woda ciężka (tlenek deuteru, D2O), której cząsteczki zawierają deuter – izotop wodoru 2H, podobnie jak zwykła woda, ulega odwracalnemu procesowi autodysocjacji opisanemu równaniem:
2D2O ⇄ D3O+ + OD−.
Proces autodysocjacji można opisać stałą dysocjacji KD2O zależną od temperatury. Wygodnym sposobem posługiwania się stałą dysocjacji jest wyrażenie jej wartości w formie zlogarytmowanej: pKD2O = − logKD2O.
Zestawienie wartości pKD2O w różnych temperaturach podano w tabeli.
Na podstawie: D.R. Lide, CRC Handbook of Chemistry and Physics, CRC Press 1990 oraz A.K. Covington, R.A. Robinson, R.G. Bates, The Ionization Constant of Deuterium Oxide from 5 to 50°, ,,The Journal of Physical Chemistry”, 1966, 70 (12), s. 3820–3824
Wartość pKH2O (pKw) dla procesu autodysocjacji wody zwykłej w temperaturze 25oC wynosi 14,00.
Narysuj wykres zależności pKD2O od temperatury i oblicz stężenie molowe jonów OD− w ciężkiej wodzie w temperaturze 25oC. Rozstrzygnij, który proces dysocjacji – D2O czy H2O – zachodzi w większym stopniu w temperaturze 25oC.
I etap
Dopuszczalna odczytana wartość pKD2O z zakresu: 14,8 – 14,9
Odczytana wartość pKD2O = 14,85 (średnia z przedziału)
II etap
pD = pOD = ½ · pKD2O = 7,425 (wartość literaturowa 7,44)
pOD = 7 + 0,425; [OD−] = 10−7∙10−0,425 mol∙dm−3 = 0,38∙10−7 mol∙dm−3 (= 3,8.10−8 mol∙dm−3)
pKw = 14,00
pH = pOH = ½ · pKw = 7,00
pOH = 7 ⟹ [OH−] = 1 · 10−7 mol∙dm−3
W temperaturze 25ºC stężenie molowe jonów OH− w wodzie wynosi 1· 10−7 mol∙dm−3 i jest większe niż obliczone stężenie molowe jonów OD− = 0,38 · 10−7 mol∙dm−3.
Proces dysocjacji wody zwykłej zachodzi w większym stopniu niż proces dysocjacji wody ciężkiej.
Załóż bezpłatne konto, aby uzyskać dostęp do rozwiązania tego zadania.