Kierunek i szybkość przepływu wody między komórką a środowiskiem zewnętrznym lub między sąsiadującymi ze sobą komórkami zależą od gradientu potencjału wody. Wartość potencjału wody (𝛹𝛹𝑊𝑊) zależy od wartości potencjału osmotycznego (𝛹𝛹𝑆𝑆) i od wartości potencjału ciśnienia (𝛹𝛹𝑃𝑃):

• wartość potencjału osmotycznego jest miarą siły, z jaką roztwór związków osmotycznie czynnych rozpuszczonych w cytozolu i w soku komórkowym przeciąga cząsteczki wody przez błonę półprzepuszczalną

• wartość potencjału ciśnienia jest odzwierciedleniem turgoru – ciśnienia hydrostatycznego wywieranego przez protoplast na ścianę komórkową.

Na poniższym wykresie przedstawiono zmiany wartości potencjału osmotycznego i potencjału ciśnienia w komórce zachodzące podczas obserwowanych zmian objętości komórki. Na wykresie zaznaczono dwa stany fizjologiczne komórki: stan A oraz stan B.

image 29 - Kierunek i szybkość przepływu wody między komórką a środowiskiem zewnętrznym lub między sąsiadującymi ze sobą komórkami zależą od gradientu potencjału wody. Wartość potencjału wody (𝛹𝛹𝑊𝑊) zależy od wartości potencjału osmotycznego (𝛹𝛹𝑆𝑆) i od wartości potencjału ciśnienia (𝛹𝛹𝑃𝑃): — Na podstawie: J. Kopcewicz, S. Lewak, Fizjologia roślin, Warszawa 1998; H. Wiśniewski, Biologia z higieną i ochroną środowiska, Warszawa 1995.

Uzupełnij tabelę tak, aby zawierała informacje prawdziwe dotyczące osmotycznego wypływu wody z komórki prowadzącego do plazmolizy. W każdym nawiasie podkreśl właściwe określenie.