śród roślin okrytonasiennych gatunki dwupienne stanowią zaledwie 6% ogółu gatunków. Powstanie dwupienności u roślin tłumaczy się m.in. korzyściami z unikania samozapylenia, które tylko w niektórych przypadkach może być dla rośliny korzystne.

Mechanizmy odpowiedzialne za chromosomowe dziedziczenie płci są podobne u roślin i zwierząt. Diploidalna liczba chromosomów u dwupiennej lepnicy białej (Silene latifolia) wynosi 2n = 24. Rośliny żeńskie AAXX (22XX) mają dwa zestawy autosomów oraz dwa chromosomy X, natomiast rośliny męskie AAXY (22XY) mają dwa różne chromosomy płci. Główną rolę w determinacji płci odgrywa chromosom Y, na którym występują geny warunkujące rozwój cech męskich i geny supresorowe hamujące rozwój cech żeńskich.

^{Na podstawie: W. Dastych, E. Zenkteler, Różnicowanie się organów generatywnych u roślin dwupiennych, „Biotechnologia” 2(89), 2010; D. Charlesworth, Plant sex determination and sex chromosomes, „Heredity” 88, 2002.}

Podaj po jednym argumencie za tym, że samozapylenie może być dla rośliny procesem:

korzystnym – ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………

niekorzystnym – ………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………

Pokaż rozwiązanie

Przykładowe rozwiązania

1. Argument za tym, że może to być proces korzystny:

• Samozapylenie zwiększa szansę na zapylenie kwiatów (które w innym wypadku nie zostałyby zapylone i z zalążków nie rozwinęłyby się nasiona).

• Umożliwia zapylenie, a dzięki temu – rozmnażanie się roślin, gdy z różnych przyczyn nie może dojść do zapylenia krzyżowego, np. nie ma zwierząt będących zapylaczami.

2. Argument za tym, że może to być proces niekorzystny: • Samozapylenie ogranicza rekombinację genetyczną.

• W przypadku samozapylenia potomstwo ma mniejszą różnorodność genetyczną niż w przypadku zapylenia krzyżowego, co może obniżać jego dostosowanie.

• Chów wsobny prowadzi do wzrostu częstości homozygot, co może prowadzić do ujawniania się niekorzystnych cech warunkowanych przez recesywne allele.

Załóż bezpłatne konto, aby uzyskać dostęp do rozwiązania tego zadania.

Bezpłatna rejestracja

Zobacz zadania przykładowe w naszej bazie zadań