Metody izotopowe mogą być wykorzystywane do określania wieku wykopalisk. Opierają się one na oznaczeniu zawartości promieniotwórczego izotopu węgla
14C. Izotop ten powstaje w przyrodzie wskutek bombardowania jąder azotu neutronami wyzwolonymi w atmosferze przez promieniowanie kosmiczne. Okres półtrwania tego izotopu wynosi około 5600 lat. Promieniotwórczy węgiel bierze udział w cyklicznym obiegu węgla w przyrodzie; jest pochłaniany z atmosfery jako CO
2 przez rośliny, z roślin dostaje się do organizmów zwierzęcych. W wyniku procesów gnicia szczątków roślinnych i zwierzęcych, a także procesów oddychania, powraca znów jako CO
2 do atmosfery itd. Promieniotwórczy izotop węgla ustawicznie się tworzy i ustawicznie rozpada. Prawa równowagi promieniotwórczej wymagają nagromadzenia się w przyrodzie takiej ilości
14C, by obydwa te procesy miały jednakową szybkość. W rezultacie w przyrodzie ożywionej stosunek zawartości izotopu
14C do zawartości izotopu
12C i
13C jest stały i jednakowy we wszystkich organizmach żywych, roślinnych i zwierzęcych, biorących udział w kołowym obiegu węgla w przyrodzie. Z chwilą jednak odcięcia na przykład konaru od drzewa, drewno zostaje wyłączone z tego obiegu i traci możliwość uzyskiwania nowych porcji promieniotwórczego izotopu węgla w miejsce tych, które uległy rozpadowi. W rezultacie promieniotwórczość drewna pochodząca od
14C stopniowo się zmniejsza. Oznaczając w nim stosunek zawartości węgla promieniotwórczego do zawartości węgla niepromieniotwórczego, można łatwo obliczyć czas, jaki minął od chwili, gdy drzewo stało się martwe, a tym samym określić wiek wykopaliska.
Źródło: Podstawy chemii nieorganicznej, Adam Bielański, Warszawa 2018
W czasie życia organizmów stosunek zawartości izotopu 14C do izotopu 12C i 13C wynosi około 1/1012. Oszacuj wiek wykopaliska, w którym stosunek izotopu 14C do izotopów 12C i 13C wynosi
a) 0,5/1012
b) 0,25/1012
G
Subskrybuj nasz kurs chemii online, aby uzyskać dostęp do tego i wielu innych zadań z rozwiązaniami!
Zobacz zadania przykładowe w naszej bazie zadań