Zadanie 19.2, arkusz grudzień 2024
Jedną z głównych przyczyn wymierania płazów na świecie jest chytrydiomikoza – choroba wywoływana przez mikroskopijnego grzyba Batrachochytrium dendrobatidis. Patogen atakuje naskórek płazów, zwłaszcza na spodniej części ciała. W skórze zakażonych osobników rozwijają się zoosporangia grzyba, a uwalniające się z nich zoospory z łatwością przemieszczają się w wodzie i wnikają w naskórek kolejnych płazów. Zakażenie jest przyczyną silnego nawarstwienia, rogowacenia i łuszczenia się naskórka. Uszkodzona skóra odpada płatami, a na ciele pojawiają się rany. Chytrydiomikoza pierwotnie występowała tylko w Afryce, a do jej rozprzestrzeniania na innych kontynentach przyczynił się człowiek ze względu na handel płazami oraz prowadzenie masowych hodowli płazów. Człowiek wprowadził także obce gatunki płazów do Europy, szczególnie afrykańską platanę szponiastą (Xenopus laevis) i północnoamerykańską żabę ryczącą (Lithobates catesbeianus).
Na podstawie: P. Sura i in., Chytridiomikoza – śmiertelne zagrożenie dla płazów, „Chrońmy Przyrodę Ojczystą” 66(6), 2010
Uzasadnij, że okres godowy płazów może sprzyjać rozprzestrzenianiu się zakażenia grzybem Batrachochytrium dendrobatidis wśród płazów.
……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………
Przykładowe rozwiązania • Podczas okresu godowego płazy migrują do zbiorników wodnych i występują w dużych liczebnościach na małym obszarze, co sprzyja rozwojowi chorób zakaźnych. • Samiec podczas kopulacji wchodzi na samicę i w ten sposób dochodzi do zarażenia się samicy – grzyb z brzusznej strony ciała samca dostaje się na grzbiet samicy. • Podczas kopulacji zoospory grzyba uwalniające się ze skóry jednego z partnerów mogą łatwiej wniknąć w naskórek kolejnego płaza, ponieważ sprzyja temu kontakt fizyczny. • W okresie godowym płazy tworzą większe skupiska – gromadzą się w zbiorniku wodnym, co zwiększa ryzyko zakażenia tym grzybem. • Okres godowy płazów i ich rozwój odbywa się w wodzie, co sprzyja poruszającym się w wodzie zarodnikom grzyba zakazić kolejne osobniki.
Załóż bezpłatne konto, aby uzyskać dostęp do rozwiązania tego zadania.