Zadanie 11.2, arkusz czerwiec 2019
Fibroblasty to komórki tkanki łącznej właściwej. Aktywne metabolicznie fibroblasty mogą być rozpoznane dzięki obecności szorstkiej siateczki śródplazmatycznej. Nieaktywne fibroblasty, zwane także fibrocytami, są mniejsze i mają zredukowaną siateczkę śródplazmatyczną. Fibroblasty wytwarzają m.in. kolagen i mają zdolność do podziałów mitotycznych, których częstość zwiększa się podczas regeneracji tkanki łącznej. Wykonano doświadczenie, w którym badano wpływ płytkowego czynnika wzrostu (PDGF), wytwarzanego przez płytki krwi, na podział komórek fibroblastów. W tym celu przygotowano hodowlę ludzkich fibroblastów, które w swojej błonie komórkowej mają receptory dla PDGF. Uzyskane fibroblasty rozdzielono do dwóch wyjałowionych naczyń zawierających odpowiednie podłoże hodowlane z solami mineralnymi, aminokwasami, glukozą i antybiotykiem. Przygotowano z nich dwa zestawy doświadczalne:
• zestaw 1. – zawierający podłoże hodowlane i fibroblasty,
• zestaw 2. – zawierający podłoże hodowlane i fibroblasty oraz czynnik wzrostu (PDGF).
Oba naczynia umieszczono w inkubatorze o temperaturze 37 °C. Podziały fibroblastów zaobserwowano jedynie w naczyniu 2.
Na podstawie: N.A. Campbell i inni, Biologia, Poznań 2012.
Określ, który z zestawów – 1. czy 2. – był próbą kontrolną w opisanym doświadczeniu. Odpowiedź uzasadnij, odnosząc się do znaczenia tej próby w interpretacji wyników.
..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Zestaw 1., ponieważ nie było w nim badanego czynnika – płytkowego czynnika wzrostu / PDGF, co pozwala wnioskować, że to właśnie PDGF w próbie 2. jest odpowiedzialny za inicjowanie podziałów komórek.
Uwaga:
Nie uznaje się odpowiedzi zbyt ogólnych odwołujących się wyłącznie do definicji próby kontrolnej, np.
• zestaw 1. – bo nie został wprowadzony czynnik zewnętrzny,
• zestaw 1. – bo nie zawierało badanej substancji,
• zestaw 1. – bo nie wprowadzono czynnika badawczego, którego działanie chcemy sprawdzić.
Załóż bezpłatne konto, aby uzyskać dostęp do rozwiązania tego zadania.