Zadanie 15.3, arkusz maj 2018
W celu sprawdzenia, czy na przejście komórek do fazy M cyklu komórkowego mogą mieć wpływ związki chemiczne zawarte w cytoplazmie innych komórek będących w fazie M, przeprowadzono doświadczenie w dwóch wariantach: A i B. W doświadczeniu wykorzystano oocyty żaby Xenopus, które są wygodnym obiektem sprawdzania aktywności czynników kierujących komórkę do fazy M, gdyż mają one zakończoną replikację DNA i są zatrzymane tuż przed fazą podziału jądra komórkowego.
A. Z oocytu żaby Xenopus, znajdującego się w interfazie cyklu komórkowego, pobrano cytoplazmę, następnie wstrzyknięto ją do innego oocytu tej żaby, znajdującego się w interfazie.
B. Z dzielącego się jaja żaby Xenopus, znajdującego się w fazie M cyklu komórkowego, pobrano cytoplazmę, następnie wstrzyknięto ją do oocytu tej żaby, znajdującego się w interfazie.
Przebieg doświadczenia i jego wyniki przedstawiono na poniższych schematach.
Na podstawie: B. Alberts i inni, Podstawy biologii komórki, Warszawa 2007.
Podaj nazwę podziału jądra komórkowego, który został wywołany wstrzyknięciem do oocytu cytoplazmy z dzielącej się komórki w fazie M, i rozpoznaj fazę podziału, którą oznaczono na schemacie literą X. Odpowiedź uzasadnij, odnosząc się do zmian w komórce.
Nazwa podziału: .....................................................................................................................................
Faza podziału: .........................................................................................................................................
Uzasadnienie: ......................................................................................................................................................................................................................................................................................
Nazwa podziału: mejoza.
Faza podziału: profaza I / pachyten.
Uzasadnienie:
• widoczne są pary chromosomów homologicznych.
• widoczne są biwalenty.
• widoczne są tetrady chromatyd.
• widoczne są skrzyżowane ramiona chromatyd.
• pomiędzy chromosomami homologicznymi zachodzi proces crossing-over.
• komórka X jest diploidalna, a na następnym rysunku jest już haploidalna.
Uwagi:
Uznaje się odpowiedzi, w których podano profazę (bez numeru) jako fazę podziału, pod warunkiem, że wcześniej podano nazwę podziału jako „mejoza I”.
Nie uznaje się odpowiedzi „podział redukujący”, ponieważ nie jest to nazwa podziału komórkowego.
W uzasadnieniu nie uznaje się odniesienia do zanikania otoczki jądrowej lub do powstawania wrzeciona kariokinetycznego bez uwzględnienia cech podziału mejotycznego, ponieważ są to także cechy podziału mitotycznego.
Załóż bezpłatne konto, aby uzyskać dostęp do rozwiązania tego zadania.